Önce şanslı kullanıcılardan başlayalım. INTEL FLASH ROM'lu anakarta sahip kullanıcılar, biraz şanslı.Zira, INTEL FLASH ROM'un Boot Block denilen bölge için yazma korumasına sahip. Boot Block, çok kaba bir tabirle, bilgisayarınızın açılabilmesi için bir takım algoritmalara sahip, BIOS çipinde çok ufak bir yer kaplayan sistemcik. Dolayısı ile aslında bu bölümün güncellenmesi gerekmiyor. INTEL, kendi ürettiği FLASH ROM ( BIOS çipi diyebiliriz )'larda bu boot block koruma özelliğini koymuş ve bu FLASH ROM'u kullanan anakartlarda, BIOS Güncellemesi sonucunda sorun yaşama ihtimalinin yok denecek kadar az. BIOS Güncelleme esnasında elektrikler gitti diyelim. BIOS'unuzun Boot Block bölümü hasar görmediğinden, bilgisayarınız yine açılacaktır ve Güncelleme işlemini tekrardan yapmanız istenecektir. Çünkü, BIOS Güncelleme olayının ilk bölümünde, BIOS çipindeki bilgiler silinir, ikinci adımda ise bilgiler tekrar yazılır. Yani yarıda kalan işlem sonucunda tekrar BIOS Güncelleme yapmazsanız, olmaz. Örneğin INTEL, kendi anakartlarında doğal olarak INTEL FLASH ROM'ları kullanıyor ve eğer BIOS Güncelleme esnasında bir sorun yaşarsanız, uygulayacağınız bir kurtarma prosedürünü sizlere sunuyor. Bunu kısaca anlatalım :
1. INTEL anakartların üzerindeki 'flash recovery' olarak tanımlanan jumper'ı bulun ve recovery (kurtarma) pozisyonuna getirin.
2. Yukarıda, INTEL anakartlar için hazırladığımız disket ile sistemi açın.
3. O da ne?Görüntü yok. Olsun biz işimizi kasa speaker'ı ile halledeceğiz. Bip sesi duyduğunuz anda Disket Sürücünüzün ışığı yanıyor ise, işlem başlamıştır demektir. Floppy ışığı söndüğünde işlem bitmiştir.
4. Sistemi kapatın ve jumper'ı eski konumuna getirin.
5. Sisteminizi tekrar açaraktan, tekrar Güncelleme işlemine başlayın.
INTEL anakartlarda kurtarma prosedürü böyle. Anakartınızın üreticisinin WEB sitesine gidip, sizin anakart INTELFLASH ROM kullanıyorsa, kurtarma prosedürlerine göz atmanız mümkün olabilir.
Şimdi anlatacağımız çözüm ise, AWARD BIOS kullanan bir çok anakart kullanıcıları için geçerli olacak bir çözüm (ASUS hariç). Bu çözüm bir çok anakart üreticisinin web sitesinde açıklanan bir çözüm fakat genelde doküman okumakta biraz zorluk çektiğimizden bu tür ince ayrıntıları genelde es geçeriz. Geçenlerde, ANET Haber sunucusunda, bir arkadaş tarafından gündeme getirildi bu yöntem. Zaten bu yöntemi kullanarak, bazı anakart üreticileri BIOS Güncelleme işlemini yapmamızı öneriyorlar ( Örneğin ABIT ve MSI ). AWARD BIOS'a sahip anakartlarda işe yarayan bir kurtarma olayı otomatikleştirilmiş bir olay. Şimdi adım adım bu olayı anlatarak, sizlere bunun çalışma mantığından bahsedelim.
BIOS Güncelleme sırasında, elektrik kesilmesi gibi bir sorun oluştu ve bilgisayarınız açılmaz hale geldi. Heyecanlanmadan, İnternet erişimi olan başka bir bilgisayar buluyoruz ve işlemlere başlıyoruz. (AWARD BIOS'a sahip anakartlar için ' ASUS hariç )
1. İlk olarak bir sistem disketi yaratmanız gerekiyor : format a:/q/s
2. Anakartınızın üreticisinin WEB adresine gidin ve sizin anakartınız için olan yeni BIOS dosyasını indirin. AWDFLASH programını da indirin. AWDFLASH programını ve BIOS dosyasını (BIOS dosyası sıkıştırılmış ise açmanız lazım) diskete kopyalayın. Ve sisteminizdeki Autoexec.bat dosyasını da diskete kopyalayın. Şimdi Disket Sürücünün içindeyken, Autoexec.bat dosyasına sağ tuş tıklayıp düzenle deyin. Autoexec.bat içerisindeki tüm satırları silin. Ve şunları yazın:
A:\AWDFLASH dosya_adı.xxx /SN /PY /CP /CD /CC
Örneğin:
A:\AWDFLASH W6334VMS.bin /SN /PY /CP /CD /CC
Sonda olan parametrelerin ne anlama geldiğini geride kalan sayfalarda bahsetmiştik. Biz bu arada AWRDFLASH programının AWDFLASH.EXE şeklinde bulunacağını varsayarak, AWDFLASH yazdık. Ama AWDFL770 gibi isimlerle de bulunabilir. Çektiğiniz AWARD BIOS Güncelleme programının ismine göre, verdiğimiz komut satırını değiştirmemiz gerekiyor. Örneğin :
A:\AWDFL770 w6334VMS.bin /SN /PY /CP /CD /CC
Autoexec.bat dosyası içindeki değişiklikleri yaptıktan sonra, bunu kayıt edin.
3. Bu disket ile, BIOS'u rahmetli olan anakartın takılı olduğu sistemi açıyoruz. Ekrana görüntü gelmeyecektir. Bip sesiyle beraber, Disket Sürücü ışığının yanmasıyla işlem başlayacaktır. 1,5 ' 2 dakika arası sürecek bir işlemden sonra, disket sürücünün ışığı sönecektir. Ve sistemi artık başlatabilirsiniz!
İşlemimiz gayet basit. Sadece BIOS'un, disket içindeki AWDFLASH programının kullandığı parametreleri anlayarak, siz hiç elleşmeden, BIOS otomatik olarak güncelleme işlemini yaptı. Ama dediğimiz gibi; bu yöntem her anakartta çalışmıyor. Ben Abit BP6 anakartta denedim, çalıştı. GigaByte anakartlarda da çalıştığını duyduk. MSI ve SOYO da, bir sorun olduğunda bu yöntemi öneriyor.
Bu anlattıklarımız AWARD BIOS'lu anakartlar için geçerliydi. Peki AWARD BIOS'a sahip ASUS anakartlarda bu durum ne alemde? Bu soruyu da cevaplamaya çalışalım.
Daha önce bahsettiğimiz gibi, ASUS, kendi anakartlarındaki BIOS Güncelleme işlemini yapabilmemiz için AFLASH programını bizlere sunuyor. Kilit nokta şu: AFLASH programını çalıştırdığınızda, karşınızda duran ikinci seçenek : 'Update BIOS Including Boot Block and ESCD' Bunun Türkçe'si şu : 'Boot Block ve ESCD dahil BIOS'u güncelle'. Boot Block'un sistemin boot edebilmesi için gerekli olduğunda bahsetmiştik. Öyleyse, Asus Anakartların BIOS'unu güncellerken bir sorun çıkarsa, Boot Block'un zarar görmüş olması ihtimaller arasında. O zaman sisteminiz açılmayacak anlamına gelir. Tabii her zaman böyle olacak diye bir kaide yok. Boot Block gerekli olduğu vakitlerde güncelleniyor. Eğer şanslı gününüzde iseniz, Boot Block'a zarar gelmemiştir ve PC açılır. Zira, ANET haber gurubunun sürekli müdavimlerinden olan bir arkadaş, ASUS P3V4X anakartının BIOS'unu güncelledikten sonra, AFLASH programı 'Data Compare Failure' şeklinde bir hata vermiş. PC'yi yeniden başlattığında, sistem sorunsuz açılmış. Zaten, bir tane kesintisiz güç kaynağına sahip olsanız, öyle çok uğraşmanız gerekmiyor. Zira güncelleme programı hata verirse, yükleyin eski BIOS'u gitsin.
Lafı fazlaca dolamadan AMI BIOS'a gelelim. AMI BIOS'lar için genelde ortak bir kurtarma yöntemi var. Bu yöntemin çalıştığını bildiğimiz anakart markaları şunlar : MSI, Shuttle, Tyan.
1.AMI BIOS'u olan anakartınızın markasına ve modeline göre, anakartınızın üreticinizin adresinden yeni BIOS dosyasını çekin. Bu dosyanın ismi şuna benzer bir şey olur : A54MS10.ROM
2. Bu dosyanın ismini, AMIBOOT.ROM olarak değiştirin. Sonra bunu boş bir diskete kopyalayın.
3. Diskete sistem dosyalarını transfer ETMEYİN. Diskette sadece ve sadece AMIBOOT.ROM dosyası olacak. Açılmayan sisteme bu disketi koyduktan sonra, CTRL ve HOME tuşlarını nasılı tutarken sistemi açın. Disket Sürücünün ışığı yandıktan sonra elinizi bu tuşlardan çekin.
4. Sistem, BIOS Güncelleme olayını yaklaşık 35-40 saniye içinde bitirecek. İşlem bittiğinde birkaç bip sesi çıkacaktır. Daha sonra sisteminizi açabilirsiniz!
BIOS kurtarma olayları genel hatlarıyla böyle. Sizin anakartınızda bir sorun olduğunda, anakartınızın üreticisinin web sayfasına gidip, kurtarma prosedürlerine bakıyorsunuz. Genelde bizim anlattıklarımız geçerlidir; farklı bir prosedür var ise onu uygulamak lazım. Bunlardan hiç biri işinize gelmezse, biraz elinizi BIOS çipi söküp takmaya yatkın olacak. Şimdi bu yöntemi de burada anlatırsak, yazı uzayıp gidecek. bunu her daim saklıyordum bu yazıyı uzun ama bir okadarda faydalı umarım aradığın cevabı bulursun (alıntı)
