Cache Bellek Nedir?
Siz bir uygulamayı ikinci çağırışınızda ilk çağırışınızdan hızlı açılıyorsa cache bellek ile tanıştınız demektir. Peki bu olayın perde arkası nedir?
Cache Bellek en son yaptığınız işlemleri değerlendirerek bir sonraki yapacağınız işlemi %90 tahmin edip bu bilgileri tutan L1 ve L1 in %10 tutturamaması durumunda bu %10 un da %90'ı oranında (siz hesaplayın artık) tahmin edip bu bilgileri tutan L2 adında işlemci çekirdeğine gömülü iki adet statik Ram den oluşur.
Cpu L2'de de bu bilgileri bulamamsı durumunda RAM'e gider. Orada da yoksa HDD'e gider.
Cache Belleği ilk icat edildiği yıllarda board üzerine koymuşlar ve sadece L1'den oluşuyormuş. O zamanlar da bu tahmin mekanizması bayağı işe yarasa da board üzerinde olduğu için Cpu L1 ile iletişime geçeceği zaman board'un veri yolu hızına düştüğü için pek şimdikisi kadar kullanışlı değildi. Abiler bu Cache'i Cpu içine koymak istiyorlardı. Fakat bu o kadar kolay değildi. Milyonlarca transistörü Cpu içine koyan adamlar, bir türlü Cache'i çekirdeğe gömemiyorlardı ki çekirdek hızında erişebilsinler. Bir ara akıllarına bir fikir geldi. Madem biz bunu çekirdeğe koyamıyoruz çekirdeğe en yakın yere koyalım dediler ve bu fikrin ürünü olan SLOT işlemciler piyasaya çıktı. Bu tip işlemcilerde çekirdeğin etrafında Cache'ler görülebilir. Fakat bu yöntemle hem istedikleri performans'ı alamadılar hem de işlemci board üzerinde dikine durduğu için sabitlemek zor oluyordu. Bir süre sonra Cachle'i çekirdeğe gömmeyi başardılar. Hatta L2 ile birlikte. Cache li işlemciler normallerinden daha pahalıydı. Çünkü cache'i çekirdeğe gömmek zor bir işlemdi. Öyle ki ürettikleri 100 işlemciden 98'ini çöpe atmak zorunda kalıyorlardı.
İşte bir işlemci alırken dikkatimizi çeken 512 cache olayının hikayesi kısaca böyle.
Şimdi gelelim asıl konuya:
Sanırım bu eksikliğin deneyimli kullanıcılar farkındadır ve yapılması gerekenin de bilincindedir. Fakat farkında olmayan kullanıcılar için aşağıda anlatacağım yöntemle işlemci cache'nin windowsa tanıtılması, performansınıza çok büyük oranda katkı sağlayacaktır.
Günümüzde artık işlemcilerin bir çoğu 256K veya üzeri cache ile birlikte gelmekte. Gerek normal kullanımda, gerekse oyunlarda vede film izlerken yada surf sırasında ve ayrıca program geçişlerinde, image yada video editing programları kullanırken windowsun aslında performansınızı katlamak için sadece küçük bir regedit değişikliğine ihtiyacı olabilir.
Örnek: Amd AthlonXP serisi işlemcilerin cache'si (second level ) : 512K'dır.
Windowsun algılamadığı bu cache'yi windowsa tanıtalım.
1.Başlat ---> Çalıştır ---> Regedit ---> komutları ile regediti açıyoruz.
Kod:
HKEY_LOCAL_MACHINE\SYSTEM\CurrentControlSet\Contro l\Session Manager\Memory Managementisimli anahtara geliyor ve aşağıdaki örnekte olduğu gibi işlemci cachemizi '' secondleveldatacache '' isimli anahtarı çift tıklatıp, açarak
256K için = 100
512K için = 200
1024K için = 400
olacak şekilde ayarlayıp tamam deyip, regediti de kapatıyoruz. Şimdi sisteminizi yeniden başlatma ve performansınızdaki farkedilir artışı izleme zamanı. Lütfen Dikkatli uygulayın ve işlemcinizin seconlevelcache'sini bilmiyorsanız önce araştırın, sonra uygulayın.