Nasıl buluş yapabilirim? Nasıl yeni düşünce bulabilirim? Neler buluş sayılır? Buluşçuluk dünyasına yeni adım atmış birinin aklına bunlar gibipek çok soru gelebilir. Buluş nedir? Buluş, daha önceden bilinmeyen bir şeyi bulma veya ortaya çıkarma eylemi;önceden var olmasına karşın; gizli olan ya da göz ardı edilen bir fenomenin varlığını öğrenmektir.
Etrafımızdaki yakınmalardan,eksiklerden, yoksulluklardan, kıyaslamalardan ve önemli ise ‘merak ve daha fazlasını isteme duygusundan’ yola çıkarak ‘bulma’ aşaması tamamlanılır.İkinci aşama ‘yapma’ aşamasıdır. Buluşçuların bir çoğu da aslında bu noktada tıkanmıştır, bazıları ise bu noktaya dahi gelememiştir. ‘Buluşçunun Kılavuzu’ ile bu noktaları aşabilmek için bir rehberiniz olacak. Peki nedir ‘Buluşçunun Kılavuzu’ ?
Bir çok zor aşamayı geçtiniz, belirli bir bilgi birikiminiz, orijinal bir fikriniz var. Fakat nasıl başlayacaksınız? Nasıl ilerleyeceksiniz? Nelere ihtiyacınız olacak? Neler yapmalısınız?
1-) Buluş Yapmaya Hazır Olun!
Merak ettiğiniz bir konuyu öğreniyor, inceliyor ve sorular soruyorsanız, o konuda bir şeyler bulma şansınız yüksektir. Sürekli merakla ne, neden, nasıl, nerede, kim sorularını sorun, yanıtlarını arayın, gözlemler ve incelemeler yapın, kısacası çok çalışın. Bilim insanlarının öykülerini okursanız, bir özelliklerinin de yılmadan çalışmak olduğunu görürsünüz.
2-) Üzerinde Düşünün!
Bir çok buluş, yaşamı kolaylaştırmak için bulunmuştur. Tüketiciler piyasada gereksinimlerini karşılayacak ürünleri bulamayıp, bunları kendi kendilerine yapmaya çalışırlar. Gerçekten de çok sayıda buluş gereksinimlerimizden dolayı, yaşamımızı daha kolaylaştırmak amacıyla yapılmıştır.
3-) Birden Fazla Çözüm Arayın!
Asla tek bir çözüm ile yetinmeyin. Bir fizikçi elektron mikroskobunun nasıl bulunduğunu araştırırken üç ayrı teknikle yapılabileceğini fark eder. Bu tekniklerden biriyle buluşun patentinin alındığını görür. Bu teknikle elektron mikroskobu yaparak yeni bir patent alır.
4-) İlişkileri Araştırın!
Çevremizde gördüğümüz birbiriyle ilgisiz gibi görünen nesneler, bir bütünü oluşturabilir. Kimi zaman bir rastlantı, farklı parçaları birleştirip bütüne ulaşmamıza yardımcı olabilir. Önemli olan, var olan şeylerle yeni bileşimler oluşturmak değil midir?
5-) Korkmayın!
Nobel Ödülü kazanan fizikçi Richard Feynman, başarısızlıkla sonuçlanan deneylerinin bir gün onu başarıya götüreceğini bildiğini söyler. Başarısızlıktan korkmayın!
6-) Paylaşın!
Yaptıklarınızı, gelişmelerinizi paylaşın. İnsanların eleştirilerine açık olun, onların bakış açılarından bakmaya çalışın. Gaz lambasının buluşçusu Bunsen, bir kimyasal maddenin içeriğini öğrenmeye yarayan bir teknik bulur. Bu tekniği fizikçi bir arkadaşına anlatır. Arkadaşı prizma kullanırsa tüm renk demetini (renk tayfı) görebileceğini söyler. Öneri geliştirilerek renk demetini bir ekran üzerinde gösteren aygıt yapılır.
7-) ‘İmkansız’ Çözümler!
Kimi zaman çözüm imkansız gelebilir fakat her düşünceyi düşünmek,değerlendirmek ve denemek gereklidir. Kimsenin göremediğini görmeye çalışın, kimsenin düşünemediğini düşünmeye çalışın ve kimsenin cesaret edemediğini cesaretle yapabilmeyi çalışın ve bunlar bir ‘ imkansız çözüm’ gerektiriyorsa deneyin!
8-) Esinlenin!
Esinlenme en büyük buluş kaynağıdır. Özellikle doğadaki canlılardan ve doğal olaylarından esinlenmeler çok büyük buluşların kaynağı olmuştur.
9-) Sorun!
Basit sorular, yaşamı kolaylaştıran beklide yaşamı değiştirecek buluşlara dönüşebilir. Bu soruları hafife almayın! Bu basit sorular size problemin çözüme götürmede en büyük yardımcınız olacaktır.
10-) Buluşunuzu Koruyun !
Buluşunuzu yaptınız bekli de en önemli aşamayı geçtiniz. Fakat en az onun kadar önemli bir noktada buluş korumasıdır. Buluş koruması; buluş sahibinin bir soruna çözüm getiren, söz konusu ürünü yada fikrini belirli bir süre üretme, kullanma, satma, kendi izini ile ürettirme ve ithal etme hakkını tekelinde bulundurması için patent-faydalı model tescili yaptırarak buluşunu koruma altına almasıdır. Buluş koruması yapın !
Yazar: Boratay UYSAL