Arkadaşlar Ekran Kartları Forumları Sürekli Bir Biçimde Açılıyor ve Yüzlerce Ses Çıkıyor. Bir Siteden Aldığım Bu Yazı Son Noktayı Koyuyor. Kısaca Özetlemek Gerekirse ATI Firmasının D9 Oyunlarında İyi Olduğu NVidia Firmasının Gerçek Bir Performans Ustası Ama D9 Yerine OpenGL Teknolojisine Önem Verdiği Ortaya Çıkıyor. Bu Durumda D9 Sayesinde ATI Kazanıyor Gibi Ama Yinede Asıl Performans İsteyenler FX 5700-5900 Serileri Ortaya Çıkıyor. Şu An İçin Piyasada Bulunan Oyunların Çoğunun D9 Üzerinden Çalışması (Half-Life2) ATI İçin Büyük Puan ama Doom3 Ortaya Çıktığında Gerçek Bir Hayal Kırıklığına Uğraya Bilirsiniz. Ayriyette FX 6800 Serisi Beklenmeyen Bir Durumdu. Birde Düşük Düzeyde Kullanıcılara FX 5200 Kesin Bir Çözüm. Sanırım Geri Kalanını Yazıda Okuyacaksınız.
Son zamanlarda forumlarda hangi ekran kartını almalıyım sorusunun çok sorulması nedeniyle biz de hemen açıklayıcı bir yazı yazalım dedik. Daha önce de ekran kartları üzerine yardımcı yazılar yazmıştık. Anlaşılyor ki, o kadar teste rağmen hala ne alacağını bilemeyen kullanıcılar var. Bu yazıyla kullanıcı gruplarına özel tavsiyelerde bulunacağız ve işinizi kolaylaştıracağız.
Önce kartları gruplayalım.
ATI Radeon Serisi nVidia GeforceFX Serisi
Radeon 9200/Pro/SE GeforceFX 5200/Ultra
Radeon 9600/Pro/SE/XT GeforceFX 5600/Ultra
Radeon 9700/Pro GeforceFX 5700/Ultra
Radeon 9800/Pro/SE/XT GeforceFX 5900/5950/Ultra
Sıralamayı kendi aralarında yaptım; birebir karşılaştırma değil.
Hemen kartlar hakkında özet bilgi verelim.
Nvidia Geforce FX serisi
GeforceFX serisi Nvdia'nın DirectX9 çözümü. ATI daha önce DX9 desteğini sunabilmişti ancak Nvidia bu arada .13 mikron teknolojisine geçerek teknik olarak ATI çiplerinden daha ufak ve daha az ısınan yani daha iyi bir grafik çipi üretti. Ancak umduğunu pek bulamadı diyebiliriz. Nvidia, CineFX motoru ile DX9 standartlarını da aşan bir grafik işlemcisi üretti ancak piyasada DX9 oyunu olmayışı, programlama dili CG'nin tutmayışı ve sürücülerin çok uzun süre hazır olmayışı ve bu teknik üstünlüğün pratiğe dönüşememesine sebep oldu. Bugün hala DX8 oyunları ve grafiklerdeki merdiven kenarları yok etme tekniği Full Scene AntiAliasing ile dokualrı filtreleyip netliklerini yükselten Anisotropic Filteringperformansı son sözü söylüyor. DX9 özellikleri se azar azar oyunlara giriyor.
Nvidia 5200FX
Nvidia'nın giriş seviyesi DX9 ekran kartı. Bu kart ile Nvidia 100$ altı ürünleriyle DX9'u tabana yayıyor. ATI'nin bu seviyede bir DX9 kartı yok.
Ancak kartın özelliklerine bakınca iki nokta göze çarpıyor. 5200 .15 mikron yapıya sahip. 5600 ve üzeri 0.13 mikron. 5200'ün çekirdeği fazla hızlı olmaz demek bu. Ancak yine de .15 mikron teknolojisi artık olgunlaştığından tatminkar bir hıza çıkılabilir. En önemli eksik Intellisample teknolojisi olmayışı. Bu durumda kart FSAA+AF açıldığında diğer FX'lere göre daha büyük performans düşüşü yaşıyor. Ancak kart zaten bu işler için uygun değil pek. Giriş seviyesi bir karttan FSAA+AF iddiası beklemek doğru değil. Zaten eğer bu teknolojiye sahip olsa ucuz olmazdı. Elbet bir eksik olacak. Kartın iki versiyonu var 5200 ve 5200Ultra. 5200'ün çalışma frekansı çekirdek ve bellek olarak 250/400MHz iken Ultra versiyon 325/650MHz. Dikkat edilmesi gereken nokta düz 5200'lerin 64-bit versionlarının da olması. Bu kartlar çok zayıf. Oyun oynama niyeti olanlar uzak durmalı. Asus Magic serisi 5200FX bir örnek. Kutularda 64-bit yazmıyor o nedenle kötü bir sürpriz yaşayabilirsiniz. Alırken satıcınıza mutlaka sorun. Çoğu bellek miktarı ile karıştırdığından problemler çıkabiliyor.
Nvidia 5600FX
Bu kart ile 'gerçek' FX serisi başlıyor. Yani hem 0.13 mikron yapı, CineFX grafik motoru ve Intellisample akıllı bellek yönetim sistemi var. Bu kart Ti4200'ün yerini aldı ancak FSAA+AF açılmadığında hız bakımından Ti4200'ün gerisinde. DX9 işin içine girdiğinde Ti4200'den kesin olarak daha iyi ama bu artı özelliği değerlendirecek ortam hala yok.
Kartın normal ve Ultra versiyonu var. Normal versiyonu 320/600MHz hızında. Ultra olansa 400/800MHz. Nvidia 5600FX'in düştüğü kötü durumu telafi etmek için 5700 serisine geçti.
Nvidia 5700FX
5600FX, 5800FX'in kırpılmış haliyken, 5700 ise 5900'ün kırpılmış hali. 5600'ler saat hızını yükseltseniz de ATI ile başa çıkamıyor. O nedenle Nvidia 5600 ile uğraşmayı bırakıp 5700'e geçti. 5700FX, 5900'e uygulanan ve kartın performansını yükselten tüm optimizasyonları içeriyor. Bu optimizasyonlar CineFX 2.0 olarak geçiyor özellikler listesinde. Ayrıca akıllı bellek yönetim sistemi Intellisample özelliği de 5600'den daha etkili. Bir de gölgelendirme teknolojisi eklenmiş. Bunların hepsi 5900'de olan özellikler. 5600'de sekiz piksel verihattı yerine dört verihattı vardı. 5700'de de dört adet var. Piksel başına tek doku ünitesi var. 128 bit bellek arabirimi kullanılmış. Bu da tabii 5900 ile 5700 arasında gözle görülür fark olmasını garanti ediyor. Son olarak 5700'ün saat hızları da 5600'den yüksek. 5600Ultranın 400/800MHz hızlarına karşılık 5700Ultra 450/900MHz olarak geliyor. Düz versiyon ise 425/550MHz. 5700Ultrada kullanılan bellek tipi DDR2. Düz modelde DDR kullanılılıyor. Kart harici güç gerektirmeye devam ediyor ve transistör sayısı 80 milyondan 82 milyona çıkmış.
Nvidianın orta seviye kartı şu anda 5700Ultra.
Nvidia 5900&5950
5800 serisinin yerini alan 5900, 256-bit bellek arabirimine sahip. 5800 gibi sesli bir soğutma sistemi yok. Kart 8 piksel veri hattına ve hat başına bir doku ünitesine sahip. Uygulamaya göre 4'e2 şeklinde de çalışıyor. Bunlar dışında kart CineFX 2.0 optimizasyonları,Ultrashadow gölgeleme tekniği ve daha iyi sıkıştırma algoritmaları içeriyor. 5900 400/850MHz iken 5900Ultra ise 450/850MHz hıza sahip. Nvidia son olarak 5950 Ultra modeliyle hızı 475/950MHz'ye taşıdı. Nvidia'nın en hızlı kartı bu. Bir de 5900XT diye bir model çıktı. Biz Leadtek'in çözümünü incelemiştik. Kart 5900FX'ten sadece bellek farkıyla daha yavaş. 400/700MHz. Overclock ile FX ultra hızına çıkabilmiştik. Ucuz olursa hayli ilgi görecek.
Nvidia seçeneklerini gördük sıra ATI'de.
ATI Radeon serisi
Radeon 9200
9200 aslında 9000 grafik işlemcisi. 9200Pro ise 9000Pro'nun devamı. Tek fark AGP 8X desteği. Kartın bir adet optimize edilmiş Vertex Shader ünitesi var. Piksel veri hattı sayısı dört ve hat başına düşen doku ünitesi sayısı bir. Directx 8 desteği var. Kartın FSAA tekniği supersampling. Bu teknikte görüntü kalitesi iyi ancak performans düşüşü oyunu oynanamaz yapıyor. Kartın da zaten fazla hızlı olmadığını düşünürsek FSAA açmamak daha iyi. AF açabilirsiniz rahatlıkla o ayrı. Günümüz şartlarında zayıf bir kart.
Kartın normal, Pro ve SE versiyonu var. Normal versiyon 250/400MHz, Pro ise 275/550MHz. En son çıkan SE versiyonu 200/400MHz iken aynı zamanda 64-bit bellek arabirimine sahip. Çok yavaş bir kart. Alırken dikkat edin yanılmayın.
Radeon 9600/SE/Pro/XT
9600 serisi ATI'ye kar getirmeyen 9500 serisinin yerini aldı. 9600 ATI'nin 13 mikron yapıya sahip ilk kartı. Hem maliyeti düşük hem de yüksek hızlara çıkılabiliyor.
9500'e kıyasla sıkıştırma algoritmaları daha yüksek sıkıştırma oranlarıyla geliştirilmiş ve bellek denetçileri de elden geçirilmiş. Bellek arabirimi 128-bit. Piksel verihattı sayısı dört ve hat başına düşen doku ünitesi sayısı bir. Kart .13 mikron yapısı sayesinde daha az ısındığından standart soğutmayla bile kullanılabiliyor. DX9 özelliklerinin tamamı da mevcut.
Başlangıçta iki versiyonu vardı. Pro ve normal. Normal versiyonun saat hızları hızı 325/400, Pro'nun saat hızları ise 400/600MHz. Seriye daha sonradan iki kart daha eklendi. SE ve XT. SE'nin saat hızları 325/400MHz ancak bellek arabirimi 64-bit. Yani aynı 9200SE'de olduğu gibi oldukça yavaş. XT ise en hızlı 9600. 5700Ultra'nın rakibi. Saat hızları 500/600MHz. Overdrive overclock sistemi var. GPU sıcaklığını ölçebiliyoruz. Onun dışında 9600Pro'dan farklı değil. Son incelediğimiz HIS 500/650MHz olarak gerliyor onu da belirtelim. XT ile Half Life2'ye bedava sahip olabileceksiniz.
9700/9800/SE/XT
Ülkemizde geçtiğimiz aylarda popüler olan ve hatta bugün satılsa yine popüler olacak 9700'ün Pro versiyonu hala bulunabiliyor ve 9600XT ve 9800 arasındaki boşluğu dolduruyor ancak tükenmek üzereler. 9800 ise 9700Pro'nun elden geçmiş hali. Özellikle FSAA+AF performansının artmasını sağlayan bellek iyileştirmeleri içeriyor. Bunlar haricinde teknik olarak kartlar .015 mikron üretimine sahip. 9600'den farklı olarak bu kartlar 256-bit bellek bant genişliği sunuyorlar. Piksel verihattı sayısı sekiz ve hat başına düşen doku ünitesi sayısı bir.
9700Pro, 325/620MHz, 9800'ün normal versiyonu 325/580MHz, Pro versiyonu ise 380/680MHz. Bu modellere SE ve XT de eklendi. SE'nin saat hızı 380/680MHz. Pro ile aynı ama önemli bir eksiği var. Piksel verihattı sayısı yarıyarıya düşük yani dört adet. Bu durmda kartın performansı çok düşüyor tabii. Ülkemizde de bulunmuyor bildiğim kadarıyla.
XT versiyonu ise ATI'nin en hızlı ekran kartı. 412/730MHz hızlara sahip. Overdrive overclock sistemi var. GPU sıcaklığını ölçebiliyoruz. Bu kartla da Half Life2'ye bedava sahip olabileceksiniz.
Şimdi tavsiyeler kısmına geçelim. Kullanıcıları ayırıp uygun ekran kartını önereceğiz.
1- Görüntü olsun yeter
AMD için nForce2 yonga setli bir anakart yeter de artar bile. Entegre Geforce4 grafik işlemcisi oyun bile oynatabilir. Intel için i865G. Oyun oynatmaz sadece görüntü verir. Ekran kartı ayrı olsun derseniz ucuz bir Geforce4MX alın. Hala varlar ve çok ucuzlar.
2- Ben profesyonelim 3D çizimle uğraşıyorum:
PNY Nvidia Quadro serisi ve ATI FireGL serisi. Bu kartları TET getiriyor. Onlara danışmadan bu tarz bir kart almayın.
3- Simulasyon oyunları oynarım (Flight Simulator gibi):
İşlemciyi çok sağlam tutun. AMD Athlon XP 2500 ideal. Intel P4 2.6C de gayet iyi. Simulasyon oyunları genelde işlemci gücüne bakıyor ancak oyunlardaki dokular da gelişmeye devam ediyor o yüzden ekran kartını çok düşük almayın. En az 5600FX alın. 125$'a kada düşmüşler.
3- Az oyun oynarım ama oynadığım zaman da beni idare etsin:
İdare etsin denir ama idareden neyin kastedildiği tartışılır. Aslında söylenmek istenen genelde oyunları iyi oynatmasıdır. Az oynanması önemli değil. Yok gerçekten çok iyi çalışması önemli değil diyorsanız 5200 alın ama 128bit olsun yinede. 5200'den sonra 9200'ün fansız versiyonları geliyor. 5200 ile daha iyi oyun oynarsınız 9200 ile daha sessiz sistem kurarsınız. Seçim sizin. MSI 5200'ler genelde 128-bit onları tercih edebilirsiniz. Başka marka alacaksanız satıcınızdan kesin bilgi alın.
4- Oyuncuyum ama para durumum sıkışık:
Yine 5600FX. Eskiden Ti4200 tavsiye ederdik ama artık yoklar. Ayrıca son sürücülerle 5600'ler eskisi kadar kötü değil ve DX9 desteğine de sahipler. Fiyatlarının 125$'a kadar düşmesi de seçimimizde önemli rol oynadı. Rakibi 9600SE 64-bit olduğundan 5600FX'i almanız daha iyi bir seçim. Marka olarak MSI tavsiye ederiz.
5- Oyuncuyum, para durumum kötü değil performanslı bir kart arıyorum ama 300$ da bir ekran kartına veremem:
En kritik yer burası. Alternatiflere bir bakalım.
GeForceFX 5700
GeForceFX 5700 Ultra
Radeon 9600Pro
Radeon9600XT
Bu grup KDV dahil 200$-250$ arası bir parayı gözden çıkarabiliyor. Burada kritik durumda olan bir kart var 5700Ultra. Hala doğru düzgün bulunmuyorlar ve fiyatları net olarak belli değil. Geçen ay MSI'dan 260+KDV fiyat almıştım. 250$ altına inmezse işi zor. Tellioğlu Radeon 9600Pro'yu stoklar tükenince getirmeyecekmiş. Yani bir süre sonra sadece XT kalacak ki fiyatlara bakınca bizde 9600XT'yi öneriyoruz. Üç tane marka var gördüğüm kadarıyla. HIS, Asus ve PowerColor. Fiyatlar 195-210$ arası değişiyor. Gayet uygun.
Performans olarak 5700Ultra ve 9600XT'yi karşılaştırdığımızda her iki kartın da öne geçtiği yerler olduğunu ve zaman zaman denk hızlar sunduğunu görüyoruz. Kesin galibi performans testleriyle söylemek zor. Eşitlik var desek yanlış olmaz. Diğer özelliklere bakarsak 9600XT daha iyi DX performansı sunarken 5700Ultra OpenGL performansında önde.
Şöyle diyelim ATI'ler Half Life2'yi daha iyi çalıştıracakken, Nvidia kartlar Doom3'te öne çıkacak. Genel olarak bakarsak Directx oyunları OpenGL oyunlarından kat kat daha fazla. O nedenle ATI'nin daha avantajlı olduğunu söylemek mümkün. DX9 desteği ve uyumu da ATI'den yana. Nvidia durumu hala eşitleyemedi. Görüntü kalitesi olarak bakarsak yaptığımız testlerde FSAA kalitesi iki kartta da artık aynı iken dokularda ATI'nin üstünlüğü vardı. Ayrıca 9600XT 5700Ultra gibi harici güç istemiyor ve daha küçük. Ufak kasalara montaj sorunu olmayacak.
Bulunabilirlik ve fiyat konusunda XT yine avantajlı. İthalaçılar 5700Ultra için pek istekli görünmüyor. 5600Ultra'yı da çoğu getirmemişti. Fiyat olarak ise 9600XT'den pahalı olduğu sürece kartı önermek mümkün olmayacak. Ama henüz net fiyat söyleyemiyoruz. Ultra olmayan versiyonu da unutmamak lazım tabii. Overclock ile iyi değerler elde edilebilir. Ama düz versiyonlar da henüz ortada yok.
Kısacası genel olarak bizim tavsiyemiz 9600XT. Yukarda saydığımız markalardan biri olabilir. Tabii kutudan 650MHz bellek hızıyla çıkan HIS ile kendi tasarımını kullanan Asus öne çıkıyor. İkisiyle de memnun kalacaksınız. Bu kartların ulaştığı performans sayesinde artık FSAA+AF gibi detaylara önem verenler de daha fazla para vermek zorunda değil. 9600XT ile FSAA+AF açabilirsiniz.
6- Oyuncuyum, para durumum kötü değil. Performanslı bir kart arıyorum ve FSAA ve AF gibi detaylara önem veririm. 9600 ve 5700'den daha iyi bir çözüm istiyorum.
Radeon 9700Pro bulursanız alın. Sonra 9800 geliyor. HIS ICEQ alırsanız overclockla 9800Pro performansı alabilirsiniz. Nvidia'nın da ilginç bir çözümü var. 5900FX'in alt modeli olan 400/700MHz hızlarında çalışan kartlar overclockla 5900FX Ultra hızına çıkabiliyorlar. Fiyatları 9800'e yakınsa 9800 alın ama.
8- Oyuncuyum, para durumum iyi. Her şartta çok yüksek performans istiyorum.
Radeon 9800Pro veya 5900FX Ultra alacaksınız. Görüntü kalitesi ATI'den yana olduğundan ATI öneririz. XT ve 5950 bizce çok fazla olur. En iyisini istiyorsanız alabilirsiniz ama bu kartları hak edecek oyun yok.
Şöyle bir bakarsak bariz bir ATI üstünlüğü görüyoruz. 2003 Nvidia için çok kötü bir yıl oldu. 5800 ve 5600'ün başarısız olması, sürücülerin hazır olmaması ve DX9 performansının düşük olması Nvidia'nın kaybetmesine neden oldu. Bu kayıp sadece kullanıcı kaybı değil. Nvidia en önemli partnerlerinden biri olan Asus'u kaybetti. Gerçi hala Nvidia çözümleri sunuyorlar ama ATI'nin Asus gibi bir partner kazanması Nvidia için kötü oldu tabii. En son Creative ATI kartları Avrupa'da satmaya başladı. MSI henüz açıklamadı ama onlar zaten bir süredir başka firmalar için ATI kart üretiyorlar. Nvidia ise Gigabyte'ı tekrar kendi safına çekti ama ATI kart üretimleri de devam ediyor.
ATI'nin başarısı ise riske girmemesinden ileri geldi. Nvidia iki risk aldı. Birincisi .13 mikron üretimine geçmek oldu. Bu geçiş sorunsuz olmadı ve ortaya 5800 gibi bir ucube çıktı. ATI ise .15 ile devam etti. .15 üretimi olgunlaştıkça daha hızlı GPU'lar üretip Nvidia'nın .13 mikron kartlarının karşısına çıktılar ve geri kalmadılar. Yani Nvidia .13 mikrona geçişi avantaja çeviremedi pek. İkinci risk ise CG programlama dili oldu. Nvidia aslında donanım olarak ATI'den fazla özellik sunabilecek bir GPU üretti. ATI'den çok daha fazla komut destekliyor CineFX motoru ancak bunları adapte etmek için geliştirilen CG dili rağbet görmedi. Böyle olunca da artı özellikler işe yaramadı. ATI ise sadece Microsoft standartlarını destekledi. Oyun yapımcıları da bu yoldan gitmeyi tercih edince ATI sorun yaşamadı. Nvidia ise CG kullanılmayınca DX9 altında ciddi sorunlar yaşadı ve 50 sürücülerine kadar durumu düzeltemedi. Hala daha ATI DX9 performansında önde. Nvidia ise OpenGL'de daha performanslı. Belki Doom3 ile ATI'yi zor durumda bırakabilirler ama buna karşılık ATI'nin de Half Life2'si var. Üstelik XT kartlarla bedava verilecek. Hangi oyun tutarsa o oyunda yüksek performans veren firma avantajlı olacak. ATI çok sık aralarla çıkardığı sürücülerle sorunlu imajını da yıktı. Kendilerinden kaynaklanan bir sorun olduğunda yeni sürücülerde hemen çözüyorlar. Tüm bunlar ATI'nin yıldızını parlattı.
Kart bazında baktığımızda giriş seviyesi ve onboard çözümlerde Nvidia'nın üstünlüğünü görüyoruz 5200FX ve GF4MX ile. Orta seviyedeki en önemli grup burası, 5700Ultra ve 9600XT rekabeti var. Biz kesinlikle 9600XT öneriyoruz. Ancak 5700Ultra da alsanız memnun kalırsınız. Ama bulunmuyor. Üst seviyede düz 9800 tavsiye ediyoruz. Bizce fazlasına gerek yok.
Öte yandan oyun piyasasında konsol hakimiyeti de yayılıyor. 5900FX Ultra ya da 9800XT fiyatına konsol almak mümkün. Artık beklenen oyunlar da önce konsola çıkıyor. Bu da önümüzdeki yıllarda uç seviye kartların satışını olumsuz etkileyecektir. Zaten PS3 ve XBOX2 geldiğinde konsollar hakimiyetlerini ilan edecek.
Profesyonel ekran kartlarında ise ATI'nin FireGL kartları da artık ülkemizde bulunabiliyor. Üstelik bu alanda en tecrübeli firmalardan olan ve Quadro serisini de uzun zamandır ülkemize getiren TET bünyesinde. Hangisinin size daha uygun olduğuna karar vermek için TET ile irtibata geçebilirsiniz.
Sanırım seçimleri biraz daha netleştirdik. Tereddütte kaldığınız noktalar olursa forumlarımızı kullanabilirsiniz.
yazınız çok bilgilendirici.ilgilenen arkadaşlara şiddetle tavsive edeerim...