Bazen okuyucularımızın yorumlarında da karşılaştığımız bir karışıklık, ekran kartının bellek arabirim performansı konusunda. Bu konuya bir açıklık getirip yine piyasadan ipuçları verme gereksinimi hissettik.
Ekran kartlarının bellek arabirim performansı temel olarak iki parametreden etkilenir: Bit sayısı olarak belirtilen veriyolu genişliği VE efektif bellek hızı. İlki zaten özellik listelerinde hemen göze çarpanlardan biri; Radeon HD 4800 serisinde 256 bit, GeForce GTX 260'larda 448 bit gibi. Diğeri ise bellek tipi ve çalışma frekansıyla ilgili.
Veriyolu genişliği, her aktarımda (transferde) kaç bitlik verinin geçtiğini gösterir. 256 bit bellek veriyoluna sahip bir ekran kartı için, bellekle grafik işlemcisi arasında her aktarımda 256 bit, bir başka deyişle 32 Bayt (Byte) veri iletilir (bit ve byte gibi terimlerin ilişkilerini burada açıklamıştık). Efektif frekans ise bu aktarımlardan saniyede kaç tanesinin gerçekleştiğidir. MHz ya da GHz ile belirtilir(*).
Bellek arabirim bantgenişliği, ekran kartının işlemcisi ile belleği arasında saniyede aktarılabilen toplam veri miktarı olup, bellek veriyolu genişliğinin Byte cinsinden değerinin efektif frekansla çarpılmış hali olarak ifade edilir. Bellekle grafik işlemcisinin haberleşmesinin hızlı olması da ekran kartının performansını artıran bir etkendir. Birkaç ekran kartı için birlikte hesaplayalım:
GeForce GTX 285
- Veriyolu genişliği: 512 bit = 64 Byte
- Bellek tipi ve efektif frekansı: GDDR3, 2.484 GHz
- Bellek bantgenişliği: 64 x 2.484 = 158.976 GB/s
Radeon HD 4870
- Veriyolu genişliği: 256 bit = 32 Byte
- Bellek tipi ve efektif frekansı: GDDR5, 3,6 GHz
- Bellek bantgenişliği: 32 x 3,6 = 115,2 GB/s
GeForce GTX 260
- Veriyolu genişliği: 448 bit = 56 Byte
- Bellek tipi ve efektif frekansı: GDDR3, 1,998 GHz
- Bellek bantgenişliği: 56 x 1,998 = 111,888 GB/s
Radeon HD 4850
- Veriyolu genişliği: 256 bit = 32 Byte
- Bellek tipi ve efektif frekansı: GDDR3, 1,986 GHz
- Bellek bantgenişliği: 32 x 1,986 = 63,552 GB/s
Örneklere baktığımızda, 256 bit bellek veriyolu genişliğine sahip Radeon HD 4870'in, 448 bit bellek veriyolu genişliğine sahip GeForce GTX 260'tan biraz daha yüksek bellek bantgenişliği olduğunu görüyoruz. Radeon HD 4870, daha dar olan veriyolu genişliğini, 3.6 GHz efektif frekansında çalışan GDDR5 bellekleri sayesinde kapatıyor. Onunla aynı veriyolu genişliğine sahip Radeon HD 4850'ninse GDDR3 bellekleri, bantgenişliğinin neredeyse yarısı kadar kalmasına neden oluyor.
Demek ki bellek bir ekran kartının bellek performansı tek başına bellek veriyolu genişliğiyle tam olarak belirlenemiyor. Bu hesaplamaların giriş seviyesi kartlara uygulanması ise daha ilginç sonuçlara gebe. Giriş seviyesi kartların biraz pahalı olanlarında GDDR3 daha yaygınken, firmalar
ucuz kartlarda DDR2 bellek kullanabiliyorlar. Bu durum, kart isimlendirmelerindeki yetersiz ayrımlarla birleştiğinde kullanıcının aslında düşük performanslı kartı almasıyla sonuçlanabiliyor. Hemen gözümüze çarpan örnek, GeForce 9500 GT. Piyasada 128 bit bellek veriyolu genişliğine sahip bu kartın
DDR2 bellekli sürümleri 60 dolar seviyesinden satılırken,
GDDR3 bellekli modeller 100 doların birazcık üzerinde fiyatlara bulunabiliyor.
GeForce 9500 GT DDR2
- Veriyolu genişliği: 128 bit = 16 Byte
- Bellek tipi ve efektif frekansı: DDR2, 1,0 GHz
- Bellek bantgenişliği: 16 x 1,0 = 16 GB/s
GeForce 9500 GT GDDR3
- Veriyolu genişliği: 128 bit = 16 Byte
- Bellek tipi ve efektif frekansı: GDDR3, 1,6 GHz
- Bellek bantgenişliği: 16 x 1,6 = 25,6 GB/s
GDDR3 model, DDR2'li modelin 1.5 katı gibi bir bantgenişliği sunuyor. Kullanıcının kafası yeterince karışmamış gibi, bir de DDR2'li kartların 1 GB bellekli modelleri, GDDR3'lü olanlardan bu yazının hazırlandığı tarihte 20 dolar kadar daha ucuza bulunabiliyor ve bilgisayar parçası satıcıları da bellek miktarını öne çıkararak satma eğilimli. :) Bu nedenle, özellikle giriş seviyesi kart alırken ne aldığınıza dikkat edin.
(*)Yıldızla bir not belirtmiştik. "Efektif frekans" dediğimiz şeye GHz olarak değil, GT/s olarak da rastlayabilirsiniz. Bu, esas çalışma frekansıyla efektif frekansı ayırmak için kullanılıyor. Fark bellek tiplerinde. DDR2 ya da GDDR3 bellekler için efektif frekans çalışma frekansının
iki katıyken, GDDR5 bellekler için
dört katıdır. Bu nedenle örneğin Radeon HD 4850 ve Radeon HD 4870'in belleklerinde esas çalışma frekansı hemen hemen aynıyken, Radeon HD 4850'nin GDDR3 bellekleri efektif frekans olarak Radeon HD 4870'in GDDR5 belleklerinden daha düşük bantgenişliği verir.
Devamı: http://www.pclabs.com.tr/2009/01/20/ekran-karti-bellek-bantgenisligi-nedir/#ixzz0ovmSEZ4A
Alıntıdır.
