Bu yazımızda AMD(Advanced Micro Devices)'ın WindowsXP'nin piyasaya çıkışıyla pa- ralel duyurduğu AthlonXP'yi inceleyeceğiz.Bilindiği gibi AMD Intel'in neredeyse tek ra kibi.VIA'nın satın aldığı Cyrix ve Transmeta firmalarıda piyasada pek tutulmayınca pi
yasa AMD ile Intel'e kaldı ve bu iki şirket arasındaki rekabet 2 yıldır kıran kırana sürü
yor.Aslına bakacak olursanız AMD'nin ilk slot Athlon işlemcisini çıkardığı 1999 Ekimine
kadar Intel çok rahattı,bugünün Nvidia'sı gibi bir konumdaydı,AMD ve Cyrix gibi firma
larında o zamanlar yaptıkları işler K5-K6 serisi gibi Intel işlemcilerin ucuz fakat daha
düşük performanslı benzerlerini yapmaktan ibaretti,hatta Intel'in 486 işlemcileri zama
nlarında AMD'nin 486'ya rakip olan işlemcilerinin isimleride 486 kodunu içeriyordu ve
birçok kişi Intel aldığını sanarak AMD işlemci satın aldı, bunu gören Intel ise kod adı
P5 olan ilk pentium işlemcilerden itibaren "pentium" ismini adına tescil ettirdi ve olayı
çözdü.Neyse biz 1999'un sonlarına dönelim,ilk AMD Athlon işlemcileri ile Intel'in o za-
manki PentiumIII'leri arasında yapılan testlerde Athlon,PentiumIII'lere çoğu benchma
rkta fark atmaya başlamıştı ve bu Athlonlara karşı müthiş bir ilgiyi doğurdu ve Athlon
dünyada iyi satış rakamlarına ulaştı,dikkat ederseniz dünyada diyorum,çünkü ülkemiz deki Intel hükümdarlığı henüz kırılamadıve AMD'yi ülkemizde pek bilen yok zaten.Aslın
da işlemcinin eşanlamlısının "pentium" olduğunu sanan oldukça fazla kişinin olduğu ül
kemizde buna pek şaşırmamak gerek.
Bir süre sonra AMD slot Athlonların yerine socketA formatındaki işlemcilerini piyasa- ya sundu ve bu işlemciler 0.18 micron ile üretilmiş Thunderbird çekirdeğini taşıyordu, ayrıca Thunderbird'in kırpılmış bir light versiyonu olan Duron'uda Intel Celeron'ların karşına dikti.
Bu yeni işlemcilerin performansları oldukça iyiydi.Intel PentiumIII, Duron karşısında bile zaman zaman geride kalıyordu,bunu AMD işlemcilerin sahip olduğu EV6 veriyolu-
na bağlayabiliriz.EV6 DDR-RAM'larda olduğu gibi bir mantıkla çalışıyor,yani sistem ve-riyolu gerçekte 133Mhz olsa bile efektif olarak 266Mhz'de çalışıyor.
Thunderbird çekirdeğini 1.4Ghz Athlon ile sonlandıran AMD,Intel'in 2Ghz Pentium4 a-
tağına şimdilerde AthlonXP ile cevap veriyor,gerçi Athlon 1,4Ghz bile 2Ghz Pentium4
'ü bazı testlerde geçiyor,bu da Pentium4 işlemcilerin ne kadar verimli olduğunu akıl-
lara getiriyor.Neyse bu ayrı bir konu...
AMD bu denemesiyle AthlonXP ile kullanıcıların kafalarındaki işlemci ile ilgi kalıpları de ğiştirmeye çalışmış,yani artık ne kadar "Mhz" o kadar hız anlamına gelmiyor.Mesela
AthlonXP 1800+ işlemcisi gerçekte 1533MHZ'de çalışıyor ama 2Ghz pentium4'ü çok rahat sollayabiliyor.Herhalde bu AMD'nin planına isabetli bir örnek olmuştur.Ülkemiz-
de çok fazla kullanıcının PC performansını her şeyi bir kenara itip Mhz'ler ile ölçtüğü-
nü düşünürsek bu düşünceleri değiştirmek oldukça zor görünüyor.Ayrıca SDRAM kul-
lanıp ta Pentium4'ten hayır beklenmeside ayrı bir saçmalık. Zaten bu düşüncelerin
AMD'de farkında olmalı ki Mhz kavramını tam olarak atmamış, bu geçiş aşamasında "P-Rating" gibi bir sistem kullanmış ve AthlonXP'nin varyasyonlarını 1800+ gibi isimlen
dirmiş.1800+ sanki 1800Mhz üstü gibi bir intiba oluşturuyor;yani şöyle demek istiyor
"Pentium4 1800 Mhz üzerinde çalışırsa 1800+ AthlonXP'ye benzer bir performans ve
rebilir".
Teknik Özellikler;
İlk başta söyleyimki,AthlonXP'nin sonundaki XP aslında Nvidia'nın Detenator sürücüle
rinin sonuna eklediği XP örneği gibi WindowsXP'nin peşinden gelen herşeyin sonuna bir XP ekleme takıntısı değil.WindowsXP'nin sonundaki XP "yeni bir deneyim" trendini n etkisini arttırmak için konulmuş,AMD ise XP sözcüğünü "AthlonXP'nin kusursuz per formansı" izlenimini uyandırması için kullanıyor.
AthlonXP daha önceki aynı hızdaki Thunderbird çekirdekli Athlon işlemcilere göre net olarak %3-7 arası daha fazla performans veriyor fakat bu sayı SSE desteğiyle daha da artabilir,çünkü AthlonXP yeni "Palomino" çekirdeğini kullanıyor. Palomino ayrıca
AMD'nin tanıttığı AthlonMP çokluişlemci çözümü ve Mobile Athlon4 işlemcilerde kulla-
nılıyor.
Thunderbird çekirdeğine ek olarak Palomino'nun getirdiği yenilikler;
• Güç tüketimini azaltan yeni dizayn,yani Thunderbird'e oranla %20 daha az tüketim
xxbu ise daha az ısı demek.
• Tam Intel SSE komut seti desteği,AMD buna "3Dnow! Professional" adını veriyor.
• Donanımsal "data pre-fetching" ünitesi,yni CPU'nun bir sonraki yapacağı işlemi ge-
xxlişmiş algoritmalar ile anlayıp,istenen veriyi ona istediği an hazır hale getirmek,tıpkı
cxNvidia'nın NForce'de yaptığı gibi...
• L1 Data TLB(Trabsltion Look-Aside Buffer) aynı anda 32'den 40 kayda yükseltilmiş
• CPU sıcaklığını daha etkin biçimde ölçen CPU'ya entegre termal diyot.
Yeni CPU paketlemesi;
AthlonXP, Intel'in işlemcilerini paketlemek için kullandığı maddenin aynısını kullanıyor,
fakat Intel'in aksine AMD kahverengi renk kullanıyor.Seramik karşısında bu yeni mad
de daha elastik ve daha iyi bir sıcaklık davranışı gösteriyor ve tüm bunların yanında daha hafif ve ucuza maloluyor.
Saat hızları;
Tüm AthlonXP serisi 133/266Mhz FSB kullanıyor ve 1333,1400,1467 ve 1533Mhz hız
larında kullanıcıya sunuluyor,yakında 1600Mhz'nin üretilmeside olası. Fakat AMD bu
Mhz işinden pek memnun değil ve bunun yerine model numaraları kullanmayı tercih e
diyor.
Saat hızları ve model numarası karşılıkları
AMD anakart üreticilerine boot esnasında gerçek CPU frekansını göstermelerine izin
vermiyor,bunun yerine model numarası görüntüleniyor.AMD'nin uygulamasının pekte
doğru bir iş olduğunu düşünmüyorum,fakat Intel'e karşı yapabilecekleri şuan için pek
birşey yok,fakat AMD palomino ile bir an önce 2Ghz'i aşmalı.WindowsXP ise hem mo-del numarasını hemde saat hızını gösterebiliyor,sanırım AMD Microsoft'a bu konuda
söz dinletememiş.
Herhalde bu model numarası işi en çok ülkemizin PC satıcılarına yarayacak ve Athlon
XP 1800+'ları 1800Mhz diye satmaya başlayacaklar,tıpkı UDMA100 harddiskleri "sani-
yede 100MB okuyo abi" diye sattıkları gibi.
Benchmark;
Testlerde Intel ve AMD'nin şu anki en hızlı işlemcilerini yarıştırdık ve chipset olarak,
VIA KT266A, I850, AMD761 ve VIA P4X266 kullandık.Tahmin ettiğimiz gibi KT266A
şu andaki en hızlı AMD çözümü durumunda ve DDR-RAM'i çok verimli bir şekilde kulla nıyor.
Test Sistemleri:
Intel Sistemleri
Socket 423
CPU Intel Pentium 4/ 2000 MHz
(400 MHz QDR FSB)
Anakart ASUS P4T (Intel 850) Revision: 1.06
Bellek 2 x 128 MB, RDRAM, 400 MHz, Kingston
Socket 478
CPU Intel Pentium 4/ 2000 MHz
(400 MHz QDR FSB)
Anakart Shuttle AV40V12 (VIA P4X266) Revision: 1.0
Bellek 2 x 128 MB, DDR-SRDAM, 133 MHz, CL2, Kingston
AMD Sistemleri
Socket 462
CPU AMD Athlon XP 1800+
(266 MHZ DDR), (1533 MHz)
AMD Athlon 1400 MHz
(266 MHZ DDR)
Anakart 1 Gigabyte GA-7DX (AMD 760) Revision: 4.0
Anakart 2 Epox EP-8KHA+ (VIA KT266A) Revision: 2.0
Bellek 256 MB DDR-SDRAM, CL2, PC2100,Kingston
Ortak donanımlar
Ekran kartı GeForce 3
Memory: 64 MB DDR-SDRAM
Memory Clock: 200 MHz
Chip Clock: 250 MHz
Hard Disk 40 GB, 5T040H4, Maxtor
UDMA100, 7200 rpm, 2 MB Cache
Sürücüler ve İşletim Sistemleri
IDE (Intel) Intel Chipset Installation Utility Production Release V3.00.029
IAA Version 3.1.2017.0
AGP (Intel) Intel Ultra ATA Storage Driver Production Release v6.10.011
IDE (AMD) VIA 4 in 1 Version 4.33 FINAL
AGP (AMD) Miniport Driver 4.80 (Win98SE)
Miniport Driver 5.22 (Win2K)
Graphics Driver Detonator 4 Series V21.81
DirectX Version 8.0a
OS Windows 2000 Pro SP2 (Build 2195)
Windows 98 SE, Version 4.10.2222 A
Benchmark ve Ayarlar
Quake III Arena Retail Version 1.16
command line = +set cd_nocd 1 +set s_initsound 0
Graphics detail set to 'Normal'
Benchmark using 'Q3DEMO1'
3DMark2000 Version 1.1 Build 340 - default Benchmark
3DMark2001 Build 200 - default Benchmark
SiSoft Sandra 2001 SE Pro
Sysmark 2000 Patch 5
Sysmark 2001 Patch 3
Sonuçlar;
--Sysmark--
--------------------------------------------------------------------------------
Sysmark 2000'de AthlonXP 1800+ KT266A'yı arkasına alınca Pentium4 2Ghz'e bir gü-
zel fark atıyor,fakat Sysmark 2001'de P4 önde görünüyor,bunun sebebini Sysmark
2001'in AthlonXP'de olmayan SSE2'yi yoğun olarak kullanmasına bağlayabiliriz.
--Quake3 Arena--(win98SE)
--------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------
Quake3'te Normal Demo001 sahnesinde önde giden Pentium4 2Ghz,Nvidia'nın zorlayı
cı NV15 demosu karşısında zirveyi AthlonXP'ye bırakıyor.
--Quake3 Arena-Win2000--
--------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------
Sonuçlar Win98 ile benzerlik gösteriyor,NV15demo sahnesinde AthlonXP 1800+ yine
zirveyi kimseye bırakmıyor.
--3DMark 2001--
--------------------------------------------------------------------------------
Görüldüğü gibi sonuçlar birbirine fazlasıyla yakın,çünkü artık iş Geforce3'ün sorumlulu ğunda...
--Sisoft Sandra 2001 pro--
--------------------------------------------------------------------------------
Sisoft Sandra testlerinde genelde kayan nokta işlem gücünü referans alır ve CPU testlerinde AthlonXP bu gücünü sonuna kadar kullanıyor ve P4/2Ghz'e büyük bir fark
atıyor.Memory testinde ise P4/2Ghz çift kanal RDRAM'in suduğu 3,2GB/sn bant geniş
liği ile açık ara önde.
CPU Fiyatları;
Model Fiyat($)
AthlonXP 1800+
(1533 MHz) $225
AthlonXP 1700+
(1466 MHz) $190
AthlonXP 1600+
(1400 MHz) $150
AthlonXP 1500+
(1333 MHz) $125
Athlon 1400 MHz $105
Athlon 1333 MHz $95
Athlon 1200 MHz $85
AthlonXP'nin çıkışıyla eski thunderbird çekirdekli
Athlonlar ciddi biçimde ucuzladı,fakat bence şu an en iyi fiyat performans oranına sahip CPU Athlon 1400,çünkü Athlon 1400,AthlonXP1500+ 'dan şimdiki uygulamalar ile daha iyi performans veriyor, zira FPU(floating point unit)'in saat frekansı Paomino'nun yeni özelliklerinden daha
önemli.
Model Fiyat($)
Pentium 4 2000 MHz $550
Pentium 4 1900 MHz $370
Pentium 4 1800 MHz $240
Pentium 4 1700 MHz $180 / $200
Pentium 4 1600 MHz $160
Pentium 4 1500 MHz $130
Yukarıda Intel Pentium4 işlemcilerin fiyatlarını görüyorsunuz,AMD'nin model numarala rı ile pentum4'ün clock frekanslarını karşılaştırırsanız,fiyatlar neredeyse aynı,fakat
AthlonXP 1800+ ve pentium4 1800Mhz'ye performans bakımından iyi bir fark atıyor.
AMD'nin Yeni Model Politikası;
Testlerden gördüğünüz gibi Athlon 1800+ Intel'in övüne övüne bitiremediği Pentium4
2GHz'yi birçok testte alt ediyor.Bu noktadan olaya bakarsak 1533MHz'de çalışan Ath
lonXP aslında 1800+ yerine 2000+ gibi bir model numarasını hak ediyor.Bununla birlik
te,AMD gerçekte model numarası ölçüsünü br sonraki Pentium4 çekirdeği olan North
wood'u temel alarak oluşturmuş durumda,çünkü Northwood aynı saat frekansında es
ki Pentium4 serisine göre daha iyi performans veriyor.
AMD'nin problemi Athlon işlemcilerin her saat döngüsünde Pentium4'ten daha çok he
saplama yapmasından kaynaklanıyor.Yani şu anda AMD Intel'den bence daha üstün
ama normal bir kullanıcının bunun böyle olduğuna inanması oldukça zor.
İşte bu yüzden AMD'nin işlemcinin gerçek performansını yansıtan "model numarası"
ölçüsünü yaratmaktan başka bir seçeneği yoktu.Bu ölçü bu yönde atılmış ilk adım.
AMD'nin yeni model ölçüsü "görsel bilgi işlem, oyunlar ve ofis uygulamalarından olu-
şan 34 uygulamanın çalıştırıldığı 14 benchmark üzerine kurulmuş.Benchmarklarda gör
üğünüz gibi AMD bu konuda olabildiğince dürüst olmak istiyor ve model numaraların
da şu an için 1800+'ı aşmamış durumda,çünkü Intel Northwood çekirdekli Pentum4 iş
lemcileri piyasaya sürmeye hazırlanıyor ve o zaman AMD'nin model numaraları ile In tel'in MHz'leri aynı değerde olacak.
Model numaraları sadece ara bir çözüm,AMD'nin amacı şimdiki Mhz ölçüsünden daha
dürüst ve gerçekçi olan yeni bir performans ölçüsünü kalıcı hale getirmek.Performan
sı ölçmek için güvenilir bir yol sunan bu yeni ölçüden ister Intel ister AMD alan müş-
teri olsun herkesin faydalanabileceği düşünülüyor.
Bu süreçte AMD'nin başarılı oması için diğer kuruluşlardan destek alması kesinlikle ö-
nemli,fakat Intel'in bu girişimi desteklemeye hiç niyeti yok,aksine AMD'ye zorluk çıka
racaktır,çünkü kendisi Pentium4'ü GHz kavramıyla özdeşleştirmiş ve bundan sonuna kadar yararlanıyor.Microsoft ise "XP" ekinin etkisiyle çoktan desteğini vermiş durum-
da.Dell ve HP gibi Intel'in sıkı dostlarıysa doğal olarak AMD'ye hiç yüz vermeyecekler
belki Internet siteleri buna katkıda bulunabilir,fakat bunun etkisi fazla olmayacaktır.
AMD'nin bence bu girişimi kalıcı hale getirmek için güçlü bir kampanyaya ihtiyacı var, çünkü Intel fanatikleri bu girişimi baltalamak için hazır bekliyor olacaklar.
AMD kısa vadede "model numaraları" ile kullanıcıların kafasını karıştırdığı için oldukça
eleştirilecektir,çünkü örnek verirsek AthlonXP 1500+'in Athlon 1400'den daha yavaş
olduğunu bilmek normal kullanıcılar için çok zor, fakat bu sistem kalıcı hale gelirse iş-
lemcilerin gerçek performansını belirtmek için yeni bir standart ortaya çıkacak.
