Bir dil sorusu...

Selçuk İslamoğlu
11-06-2006, 12:59   |  #1  
Selçuk İslamoğlu avatarı
OP CHIP Online
Teşekkür Sayısı: 73
4,133 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Ağu 2003

Bildiğiniz gibi dilimizde özel isimlerden sonra kelimeler kesme işaretiyle ayrılıp, eğer hallerden biri eklenecekse, haller, büyük sesli uyumuna göre değişmekte.

Ama sorun şudur ki, eğer kelimeler sesli harfle bitiyorsa, araya bir harf ekleniyor ki, bu kelimeden kelimeye değişebiliyor.

Örneğin:
-e halini "Selçuk İslamoğlu" ve "Kastamonu", "Derya" ve "Denizli", kelimelerine eklediğimizde,

Selçuk İslamoğlu'(n)a
Kastamonu'(y)a
Derya'(y)a
Denizli'(y)e

Programcılık açısından sormak gerekirse, büyük sesli uyumuna göre son sesliye göre hal ekinini eklesek de, aradaki eklenecek sessizi kelime yapısına göre bulabilir miyiz?

Diğer dillerde bu kolayca "'s" gibi eklerle genel bir ekle kullanılabilse de, Türkçemizde durum böyle değil.

Sadece sayılı hece gruplarından sonra mı (n) kullanılıyor? Yoksa başka bir kural dizisi de var mı?

Kendim de dahil olmak üzere, bir çok programcı arkadaşa yardımcı olabilecek bir tartışma olmasını umuyorum.

nukanta
11-06-2006, 14:39   |  #2  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
256 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2006

sayın selçuk bey cevab gelecek gibi değil cevabı yazarsanız sevinirim saygılar

Selçuk İslamoğlu
11-06-2006, 14:42   |  #3  
Selçuk İslamoğlu avatarı
OP CHIP Online
Teşekkür Sayısı: 73
4,133 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Ağu 2003

Ben de bilmiyorum nukenta, sonuçta belki hep beraber buluruz diye düşündüm ;)

nukanta
11-06-2006, 14:49   |  #4  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
256 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2006

güzeldi

tolga2207
11-06-2006, 17:38   |  #5  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
793 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Şub 2006

Bir kural var mı yok mu bilmiyorum. Ancak eklenecek 'n' ve 'y' ünsüzleri ses uyumuna göre ekleniyor diye biliyorum. Mesela;
Kastamonu'na gideceğim.
Kastamonu'ya gideceğim.
Ses uyumu olarak 'y' uygun olduğu için bu şekilde söylenmiş.
Yine son harfi 'u' ile biten başka bir kelime seçelim,
Zeytinburnu'na gideceğim.
Zeytinburnu'ya gideceğim.
Burada ses uyumu olarak 'n' uygun.

Yani benim bildiğim bu seçim ses uyumuna göre oluyor.

CU_GS7
12-06-2006, 02:36   |  #6  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
6,371 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Şub 2006

Arkadaşlar ve Selçuk Bey,
Kesin var olan kural ve doğru olan şudur ki..:
İslamoğlu`ya
Zeytinburnu`ya
şeklinde yani öncelik "y" yardımcı sesinindir..

Bu kadar kesin ve net diyorum çünkü aynı durumu geçen sene üniversitede Türk Dili dersinde hocamız Şahmeran Baltacıoğlu ile tartışmıştık..İsmini verdim çünkü ünü baya bir yayılmıştır..:))
Bu hocamız, kesinlikle Zeytinburnu`na denmez;doğrusu Zeytinburnu`ya şeklindedir demişti..(Hatta Zeytinburnu yönüne giden tramvaydaki anons bile yanlış demişti bu hocamız..Anons, Zeytinburnu`na gider şeklinde yapılıyordu..)
Bu Türk dili hocamızın özetlemesi şudur ki -e halinde öncelik "y" yardımcı konsonantınındır..

Son Düzenleme: CU_GS7 ~ 12 Haziran 2006 02:37
Selçuk İslamoğlu
12-06-2006, 02:44   |  #7  
Selçuk İslamoğlu avatarı
OP CHIP Online
Teşekkür Sayısı: 73
4,133 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Ağu 2003

Peki hangi durumlarda öncelik "n" 'ye atılır?

Ya da hiç atılır mı?

Merak ettiğim konu acaba bunu doğru yapabildim mi... Şu anda forumda isimlerin üzerlerine geldiğinizde veya attığınız özel mesajlarda (Türkçe'si gibi okunmayan kullanıcı isimleri hariç) büyük sesli uyumu, sert sessizlerin benzeşmesi ve benzeri kuralları gerçekleştirdiğimi umuyorum.

CU_GS7
12-06-2006, 02:53   |  #8  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
6,371 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Şub 2006

-e halinde "n" kullanımı örneği bulamadım notlarımda..Yok gibi sanki -e hali için "n" kullanımı..(Belki yabancı kelimeler için olabilir..)
Hocamız da ısrarla "y" kullanın demişti..Öncellikle yazmamam lazımdı sanırım önceki mesajımda..
Kesin doğru olan -e halinde "y"yi kullanmaktır..Çekinmeden bence "y" kullanın siz de..
Yanlış olursa "n"yi kullanmak yanlıştır..
(Türk Dil Kurumu`na mail mi atsak yoksa?? Onlar ne derse o doğrudur heralde..Hocamız "y" kullanın diye kesin emindi ama..)

Son Düzenleme: CU_GS7 ~ 12 Haziran 2006 02:54
Tırtıl
13-06-2006, 13:21   |  #9  
Denetmen
Teşekkür Sayısı: 1
1,579 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Haz 2006

Eminönü çok güzel bir örnektir :) Ama elimdeki bir kitapta eminim ki "Eminönü'ne" kullanılır diyordu ama sebebi olarak da bu bir hatadır ama halk arasındaki değişimlerden yanlış oturmuştur Türkçe'ye diyordu.

Hakkı Devrim'in çok güzel bir röportajında belirtmişti bunu.