DERS:1 Dosya Açmak, Kapatmak, Kaydetmek
Temel Bilgiler
Microsoft Excel, satır ve sütunların bulunduğu hücrelerin meydana getirdiği çalışma sayfalarının bir kitapta toplanmış halidir. Çalışma sayfalarını oluşturan satırlar sayılarla; sütunlar ise harflerle belirtilir. Satır ve sütunların kesiştiği yere hücre denir. Excel’in işlem sayfası üzerinde çizgileri diğerlerine göre daha kalın olan hücre etkin hücre olarak adlandırılır. Etkin hale getirilmek istenen hücreye klavyedeki yön tuşları ile gidilebilir yada farenin imleci ile o hücre tıklanır. Birinci satır ile birinci sütunun kesiştiği yer A1, bir altındaki hücre ise A2 olarak adlandırılır. Excel’de yapılabilecek bütün işlemler ve fonksiyonlar Resim 1.1’de yer almaktadır.
Resim 1.1
Menünün altında yer alan ve kimilerince düğme kimilerince de toolbar olarak adlandırabileceğimiz kısayol tuşları (Resim 1.2) ile de menüde yer alan konutlara erişim imkanı bulunmaktadır.
Bir Excel kitabının birden fazla sayfası bulunabilir. Bu sayfalar arasındaki geçiş ekranın alt sol tarafında (Resim 1.3) bulunan işlem sayfalarına tıklayarak sağlanır.
Püf Nokta : Eğer sütunlar harflerle değil sayılarla gösteriliyor ise referansının A1 şeklinde gözükmesi için Tools menüsünden Options komutu seçilmeli
--------------------------------------------------------------------------------
Yeni Dosya Açmak ve Kaydetmek
Microsoft Excel’i her başlattığınızda, açılan boş sayfa ile çalışabilir yada FILE menüsünden New komutunu seçerek boş bir sayfa ile çalışmaya başlayabilirsiniz. Üstünde çalışılan bir dosyayı kaydetmek için ise FILE menüsünden Kaydet komutu seçilir.(Resim 1.4)
Menüde Save, Save As, Save As Html, Save Workspace olarak adlandırılımış dört farklı kaydetme komutu bulunmaktadır. Save komutu daha önceden kaydedilmiş dosyanın üstüne güncelleme yapar. Save As ise, üzerinde çalışılan dosyanın farklı bir isimde ve yeni bir dosya olarak kaydedilmesini sağlar. Kayıt edilmemiş olan dosyalara Book1, Book2 gibi isimler verilir. Bu dosyalar kaydedilmek istendiği taktirde Save ya da Save As komutlarından hangisi seçilirse seçilsin Save As komutu çalışır.
Save in olarak adlandırılan kutucukta dosyanın kaydedilmek istendiği yer seçilir. File Name kutucuğuna ise dosyaya verilecek olan isim yazılır ve Save düğmesine basılarak kaydetme işlemi tamamlanır.Kayıt işlemi klavyeden CTRL+S tuşuna basılarak da yapılabilmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Dosya Açmak
Önceden kaydedilmiş dosyalarımızı açmak için FILE menüsünden Open komutunu (Resim 1.6) ya da CTRL+O tuşlarını kullanırız.Hangi yolu kullanırsak kullanalım;
Şeklinde pencere ile karşılaşırız. Bu pencerede Look in ile anlatılmak istenen, açmak istenen dosyanın nerede kayıtlı olduğudur. Doğru dizini seçtiğimiz taktirde dosya ismi ekranımızda belirmiş olacaktır. Mouse ile dosyayı seçtikten sonra Open Komutunu seçtiğimizde ya da dosyayı iki kere tıkladığımızda dosyamız açılmış olur.
--------------------------------------------------------------------------------
Dosya Kapamak
Dosya kapamanın yollarından biri FILE menusunden Close komutunu kullanmaktır. (Resim 1.7) İkinci yol, ekranın sağ üst köşesinde bulunan düğmesine tıklamaktır. İki adet olan çarpı düğmelerinden üstte bulunanı Excel programını kapamaya, alttaki ise Excel’de çalıştığımız dosyayı kapamaya yarar.
Eğer dosyada yapılan işlemleri kaydetmeden kapamak istersek taktirde save edip edilmeyeceğini soran bir mesaj penceresi ile karşılaşırız. (Resim 1.8) ‘Yes’ ile save işlemi yapılır, ‘No’ ile kayıt işlemi yapmadan dosyayı kapar.
DERS:2 Hücre Seçmek, Veri Girişi, Değiştirmek
Birden Çok Hücre Seçmek (Bloklamak)
Birden fazla hücre üstünde aynı işlemler yapılacak ise, her defasında aynı işlemleri yapmaktan ziyade hücreler bloklanarak yapacağımız işlem sayısını azaltırız. Mesela A1’den A10 kadar olan hücrelerin yazı fontunun değişmesini istiyor isek; A1’den A10’a kadar olan hücreleri bloklarız (Resim 1.9) ve fontu değiştiren komutu uygularız. Zemin beyaz renkte ise seçili blok rengi siyaha, veriler siyahsa blok beyaz renge dönüşür.
Bloklama işlemi için ilk hücre mouse ile seçildikten sonra mouse’un okunu son hücreye doğru sürükemek gerekmektedir. Bir başka yolu ise SHIFT tuşunu basılı tutarak klavyedeki yön tuşları ile bloklamak istediğimiz hücreleri seçmektir. SHIFT tuşu ile bitişik hücreler üstünde bloklama işlemi yapılır. Bitişik olmayan hücreler için CTRL tuşu kullanılmalıdır. Bu sayede etkin hale gelmiş olan alan üstünde kopyalama, başka bir yere hücrelerin içeriklerini taşıma… gibi bir çok işlem yapılabilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Veri Girişi
Çalışma yaprağının her hücresine metin, sayı veya formul girilebilir. Standart hücre boyutlarını aşan bir metni yazdığımızda; eğer yan hücreler herhangi bir yazı içermiyor ise metnimizin tamamını görebiliriz. (Resim
Burada yapılması gereken A2 hücresinin boyutlarını A sütünunun sağ tarafındaki çizgiye iki kere tıklama ile yada mouse ile yazıyı içine alacak biçimde genişletmektir.
A2 hücresine ‘Doğuş Okullar Grubu’; B2 hücresine ‘Çağdaş, yüksek, kaliteli..’ yazalım. A2 hücresinde yazılı olan metin B2 hücresine taştığı için A2’deki metnin bir kısmı gözükmeyecektir.
Püf Nokta : Excelde default olarak ENTER tuşu bir aşağıdaki hücreye, TAB tuşu ise bir sağdaki hücreye geçişi sağlar. TOOLS menüsünden OPTIONS iletişim pencerinin EDIT penceresinden ENTER tuşunun yönü değişebilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Hücrenin İçeriğini Değiştirmek
Microsoft Excel’de hücrenin içeriğini kolayca değiştirebilirsiniz. En kısa yolu değiştirmek istediğiniz hücreyi seçtikten sonra yazınızı yazmaktır. Bir diğer yolu hücreye çift tıklayarak imlecin hücrenin içerisine girmesini sağlamak ve değişiklikleri yapmaktır. Hücre içine girme işlemini F2 tuşuna basarak da yapılabilmektedir. Hücre seçili olduğu zaman hücrenin içindeki yazı otomatik olarak Formül Çubuğunda gözükecektir.
İmleç formül çubuğunun üstünde iken şekli değişir ve ekleme noktası biçimini alır. Ekleme noktasını yazının istediğimiz yerine konumlandırıp hücre içeriğini değiştirebiliriz
DERS 3: Veri Silmek, Taşımak, Kopyalamak, Yazı Tipi
Hücreden Veri Silmek
Bir veriyi hücreden kaldırmak istiyorsanız, hücreye yeni bilgiler yazarak ; yazınızın eskisinin yerini almasını sağlayabilirsiniz. Aynı işlem hücre seçildikten sonra DELETE tuşuna basılarak da yapılabilmektedir ya da EDIT menüsünden CLEAR komutunu kullanabilirsiniz. Eğer silme işlemini yeni birşey yazmak için yapacaksak; eski bilgilerin yerine doğrudan yenilerini girmek en hızlı yöntemdir.
--------------------------------------------------------------------------------
Hücrenin İçeriğini Taşımak
Bir hücrenin içeriğini çalışma yaprağındaki herhangi bir hücreye taşımak için çeşitli yöntemler kullanılabilir. İçeriği taşınmak istenen hücre seçildikten sonra, mouse’un sağ tuşu tıklanarak kısayol menüsünden CUT komutu seçilir (Resim 1.14) Hücrenin çevresindeseçildiğini gösteren kesik çizgiler belirecektir. Çalışma sayfasında istediğimiz yere konumlanıp yine mouse’ın sağ tuşundan kısayol menüsünü açtıktan sonra PASTE komutunu kullanarak hücrenin içeriği yeni bir hücreye taşınmış olur. CUT komutuna düğmesi kullanılarak da ulaşılabilir PASTE komutunun düğmelerde gösteriliş biçimi ise şeklindedir. Seçilen hücrelerin üstünde yapılabilecek işlemler farenin sağ tuşu ile açılan bu kısayol menüsünde toplanmıştır. Excel’de bir çok işlem için kısayol tuşu atanmıştır. Bir başka yol ise kesilecek bloğu seçtikten sonra CRTL+X tuşlarına birlikte basmaktır. CTRL+V tuşlarının birlikte basımı halinde; seçilen blok otomatik olarak yeni hücresine
yapıştırılabilir.Bu yol en kolay yol alarak bilinmektedir. Aynı işlem EDIT menüsünden CUT komutu kullanılarak da yapılabilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Hücrenin İçeriğini Kopyalamak
Seçili olan bir veriyi kopyalamak için birkaç yol izlenebilir. Taşıma işleminde de olduğu gibi, ilk önce kopyalanmak istenen hücre seçilir. Sonra kısayol menüsünden COPY komutu uygulanır. Çalışma sayfasında istenilen hücreye konumlandıktan sonra yine kısayol menüsünden PASTE komutu uygulanarak içerik yeni hücreye kopyalanmış olur. COPY komutuna düğmesinden de ulaşılabilir. EDIT menüsündeki COPY komutu da bir diğer kullanım biçimidir. Klavyeden ise CTRL+C ile kopyalama; CTRL+V ile yapıştırma işlemleri gerçekleştirilir.
Püf Nokta : Yapıştırma işlemi verinin otomatik olarak çoğaltılmasıdır. PASTE komutunun uygulanması için; CUT veya COPY komutlarının önceden uygulanmış olması, yani hangi verinin kopyalanacağının ya da taşınacağının belli olması gerekmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Yazıtipinin ve Boyutunun Değiştirilmesi
Yazıtiplerini değiştirmek için FORMAT menüsünden CELLS komutu uygulanır.(Resim 2.1)
Açılan penceren FONT alt menüsüne girerek yazı tipi ve boyutu değiştirelebilir. (Resim 2.2)
Resim 2.2’de Arial olarak Font kutusunda seçili olan yazı tipi, sağ tarafındaki aşağı yukarı hareket eden ok düğmelerini kullanarak farklı tipe dönüştürülebilir. Size kutusundaki 10 değeri de aynı biçimde azaltıp, çoğaltılabilir. Format Cells komutuna kısayol menüsünden de ulaşılabilir. Kısayol düğmeleri de aynı işlevdedir.
Püf Nokta : Microsoft Excel’de hücre ile ilgili yapılacak işlemlerden önce değişikliğin hangi hücrede yapılması isteniyorsa ; o hücrenin seçili olup olmadığı kontrol edilmelidir. A2 hücresinin yazı boyutu 20’ye çıkartıldığı zaman diğer hücreler değişikliğe uğramayacaktır. Eğer yapılacak işlem bütün sayfaya uygulanacak ise EDIT menüsünden SELECT ALL komutu ile bütün sayfa seçilmelidir.
Kalın, Italik Yazım
Bir metni koyu veya italik (yatay) olarak biçimlendirmek için istenilen hücre seçildikten araç çubuğundaki Bold (Kalın) düğmesine basılarak veya kısayol tuşlarından CTRL+B ile koyu yapılır. Format Cells iletişim penceresinin (Resim 2.2) Font Style kutusundan da aynı işlemler yapılabilir. Italik yazının kısayol düğmelerinde gösterilmesi şeklindedir.
Altı Çizili Yazım (Underline)
Microsoft Excel’de hücreye altı çizgili olarak veri yazmak için kısayol düğmelerinden düğmesine veya CTRL+U tuşlarına basılmalıdır. Format Cells menüsünün Font penceresinden Underline kutucuğu (Resim 2.3) ile de aynı işlem yapılabilmektedir.
Single, altı tek çizgili ; Double altı çift çizgili yazmak içindir.
DERS 4: Hizalamak, Sınırları Çizmek,
Hizalamak
Microsoft Excel’de, metinler soldan, sayılar ise sağdan hizalanırlar. Ancak hücre içinde metinlerin sağdan, diğer verilerin ortadan hizalanması istenebilir. Ya da, çalışma sayfasının üst tarafına hücreler arasında ortalanmış başlık koymak istenebilir. Format Cells iletişim penceresinin Alignment seçeneğinden hizalama işlemleri gerçekleştirilir. (Resim 2.4)
Horizantal penceresinde hücrenin içeriğini yatay konumda hizalayan komutlar vardır.(Resim 2.5)
Left sola hizalar, Center ortalar, Right sağa hizalar, Fill hücrenin içeriğini sınırları dolana kadar tekrar eder.Justify iki yana, Center Across Selection hücreler arasında hizalar.
Text control kutusunda bulunan Wrap Text ile hücre içinde bulunan yazı hücrenin boyutlarını aşıyor ise; hücrenin bulunduğu satırın yüksekliğini, hücrenin içeriğinin boyutlarına göre arttırmak içindir. Shrink to Fit ise hücre boyutlarını aşan yazıyı; yine hücrenin içine sığacak şekilde küçültmek için kullanılır. Merge Cells komutu ile de hücreler arasındaki kenar çizgileri kalkarak seçili hücreler tek bir hücre gibi işlev görür
Kısa yol düğmeleri ile de hizalama yapılabilir. Aynı menüdeki Orientation kısmında ise, verinin hücreye hangi düzende yazılacağı gösterilmiştir.
--------------------------------------------------------------------------------
Sınırlarının Çizilmesi
Çalışma sayfalarında çizgi ve renkler kullanılarak çalışmaların daha çarpıcı görünmesi sağlanabilir. Bir hücrenin üstüne, altına ve iki yanına eklenen çizgilerdir. Bir hücrenin etrafına çerçeve çizmek için ya Format araç çubuğundaki Outside Border düğmesi tıklanarak açılan seçeneklerden (Resim 2.5) istenilen çerçeve bu menüde varsa doğrudan tıklanarak seçilir ya da Format menüsünden Cells komutunun BORDER penceresi Resim 2.5 kullanılır.
6)
Outline ile hücrenin veya seçili hücrelerin dışına, inside ile de içine çizgi çekilir. None, önceden çizilmiş sınırları kaldırmak için kullanılır. Line style ile çizginin düz kesik, çift çizgi mi… olacağı belirlenir. Color kutusundan ise çizginin rengi seçilir. Border kutularından da çizginin hücrenin hangi tarafına çekileceği belirlenir. Diğer işlemlerde olduğu gibi kısayol menüsünden Format Cells komutu da uygulanabilir.
Püf Nokta :Outside Border düğmesi standart araç çubukalrında gözükmüyor ise araç çubuğu üstünde mouse’ un sağ tuşuna basılarak genel araç çubukları penceresinden seçilebilir.
DERS :5 Satır ve Sütün İşlemleri
Satır ve Sütunların Gizlenmesi
Format menüsünde ROW ya da COLUMN seçeneklerinden (Resim 2.7) HIDE komutu ile o anda etkin olan hücrenin bulunduğu satır veya sütun gizlenir. UNHIDE komutu ile de tekrar görünür hale getirilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Satır Yüksekliğinin Ayarlanması
Satır yüksekliği, satır etikeki üstünde mouse tıklanıp şekil1 şeklini aldığında yukarı veya aşağı sürüklenerek ayarlanabilir.Satır yüksekliğini ayarlamanın bir diğer yolu da Format/Row menüsünden Height komutunu seçmektir.
Açılan diyalog penceresine istenen satır yüksekliği klavyeden girilebilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Satır veya Sütun Ekleme/Çıkartma
Microsoft Excel’de gerek duyulduğu zaman kolayca satır ve sütun eklenip, çıkarılabilir.Satır ya da sütun eklemek için, Insert menüsündeki Cells (Hücre), Row (Satır), Column (Sütun) komutları kullanılır. Bir hücreyi, satırı ya da sütunu silmek için ise Edit menüsündeki Delete komutu kullanılır.
--------------------------------------------------------------------------------
Değişiklikleri Geri Almak
Excel’de yanlışlıkla bir hücre, grafik yada çalışma sayfası (Sheet1) silindiği zaman; bu türden hataları düzeltmek için Edit menüsündeki UNDO komutu ya da Undo kısayol düğmesi kullanılır. Bu komut kullanıldıktan sonra biraz önce yapılan değişikliğin aslında doğru olduğu düşünülüp karar değiştirilebilir. Bu gibi durumlarda da Edit menüsündeki REPEAT komutu kullanılır. Kısayol düğmesi de aynı işlevdedir.Geri al komutunun adı son olarak yapılan işlemi yansıtacak biçimde değişmektedir. Bazı durumlarda Undo (Geri Al) komutu kullanılamaz. Örneğin son yapılan işlem çalışma defterini kaydetmek olursa Undo komutu yerine Can’t Undo (Geri Alınamaz) komutu görünür. CT
DERS:6 Hızlı İşlemler
Hızlı Tarihler
İçinde bulunduğunuz günün tarihini (veya tarih ve saat) herhangi bir hücreye girmek için sadece =TODAY() veya =NOW() yazmanız yeterlidir. Böylece dökümanı her açtığınızda Excel o günkü tarihi ve saati hesaplayarak bu hücreyi güncelleyecektir. Tarihin sabit kalmasını istiyorsanız, CTRL+;'e basarak tarihi, CTRL+:'ye basarak da saati alabilirsiniz.
--------------------------------------------------------------------------------
Hızlı Veri Girişi
Eğer bir metni tablo içinde birkaç defa yazıyorsanız, bir iki harfini yazdıktan sonra Excel metni tamamlıyor. Eğer yanlış bir seçim yapmışsa, yazmaya devam edin ya da ALT tuşuna basarak diğer tüm seçenekleri görebilirsiniz. Eğer bu otomotik tamamlama özelliğinden rahatsız oluyorsanız, Tools menüsünden Options'a girin ve Edit bölümünde bulunan Hücre Değerleri içine Enable AutoComplate'in yanındaki check'i kaldırın.
--------------------------------------------------------------------------------
Aktif Hücreyi Bulmak
Uzun dökümanlarla çalışırken kimi zaman sayfalar arasında gezinirken nerede çalışmakta olduğunuzu unutabilirsiniz. Böyle bir durumda CTRL+Backspace kombinasyonu ile aktif olan hücreye gidebilirsiniz.
--------------------------------------------------------------------------------
Satırlardan Sütunlara ve Sütunlardan Satırlara
Satırlar halinde bulunan verilerinizin sütun haline gelmelerini isterseniz, Excel bu değişimi yapabilir. Ancak kopyalama ve yapıştırma işlemi yapmak zorundasınız. İstediğiniz satırları kopyalayın başka bir yeri seçin ve Edit menüsünde bulunan Paste Special'ı seçin. Açılan pencereden Transpose ibresini işaretleyin.
--------------------------------------------------------------------------------
Faresiz Sağ Tıklama
Genellikle klavye ile çalışan bir insansanız, SHIFT+F10 kombinasyonu ile sağ tıklama menüsünü ekrana getirebilirsiniz.
--------------------------------------------------------------------------------
Hızlı Hesaplama (1)
Belirli bir satır için hızlı bir şekilde hesaplama istiyorsanız, işiniz bittikten sonra sileceğiniz bir toplama formülü yazmak zorunda değilsiniz. Excel bir Status çubuğunun sağında AutoCalculate penceresine sahiptir. Birden fazla hücreyi seçtikten sonra AutoCalculate penceresine sağ tıklayarak değerlerin toplamını görebileceğiniz gibi aynı zamanda Ortalama, Count, CountNums, Max ve Min hesaplamalarını da öğrenebilirsiniz.
--------------------------------------------------------------------------------
Hızlı Hesaplama (2)
Hesaplama yapmak için hücrelerin beraber halde bulunmasına da gerek yoktur. Hesaplama işlemine katılacak hücreleri seçmek için hücreye tıklarken CTRL tuşunu basılı tutmanız yeterli olacaktır.
DERS:7 Hızlı Seçim
Hücrelerden oluşan bir bloğu taşırken, uzun metinler tarafından kaplanan boş hücreleri de taşımanız mümkün. Ya da yan hücrelerden bir tanesini kaçırabilirsiniz. Veri kaybetmeden Excel'in sizin için seçme işlemini gerçekleştirmesini sağlayabilirsiniz. CTRL+SHIFT+8 (8'i klavyenin sağ tarafta bulunan nümerik kısmından değil de karakterler kısmının üstünden seçin.) kombinasyonu ile aktif hücrenin etrafındaki ilk boş satır ve sütuna kadar tüm doldurulmuş hücreleri seçebilirsiniz. Taşıma ve kopyalama işlemlerini oldukça kolaylaştırabilirsiniz.
--------------------------------------------------------------------------------
Kendinize Bir Not
Hücreyi seçtiğinizde açılan notlar kimi zaman çalışma alanında karışıklık yaratabilir. Bir hücreye not eklemek için hücreye tıklayın ve Insert menüsünden Comment'i seçin. İstediğiniz metni yazdıktan sonra Tools kısmından Options'ı sonra da View'ı seçin. Alışılmış not gösterme biçimi Comment Indicator Only'dir. Hücrenin bir köşesine ufak kırmızı bir işaret ekler. Eğer notun her zaman açık olmasını isterseniz, Comments&Indicator'ı seçin. Hiç bir şekilde notun görülmesini istemezseniz de None seçeneğini işaretleyin. Belirli bir notu saklamak için ise hücreye sağ tıklayın ve HideComment'i seçin. Tüm saklı notları görüntülemek için ise View menüsünden Comments'i seçin.
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Sayfaları
Çalışma Sayfasının altında yer alan geçiş düğmelerine tıklanarak bir çalışma defterinin istenilen sayfasına kolaylıkla geçiş yapılabilir. Çalışma sayfaları arasında hareket etmek için klavye kısayolları da kullanılabilir. CTRL+PGDN bir sonraki sayfaya; CTRL+PGUP ise bir önceki sayfaya geçişi sağlar.
Microsoft Excel’de birden fazla hücre seçilebildiği gibi, aynı şekilde birden fazla çalışma sayfasıda seçilebilmektedir. Bitişik (komşu) olan birçok çalışma sayfasını seçmek için SHIFT tuşu basılı tutularak istenilen sayfaları işaretleyerek seçilebilir. Seçmek istenen yapraklar bitişik değil ise CTRL tuşu ile seçim işlemi yapılır. Bir çalıma defterindeki bir çok sayfa seçildiği zaman, her yaprağa aynı bilgiler ayna anda girilebilmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Sayfalarının Kopyalanması ve Taşınması
Sayfayı kopyalamak ya da taşımak için Edit/Move or Copy Sheet komutu kullanılır. Açılan pencerede (Resim 2.9) bu Excel dosyasında bulunan sayfalar bir liste olarak gözükür.
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Sayfasının Silinmesi
Edit menüsündeki Delete Sheet komutu ile çalışma sayfaları silinebilmektedir. Ya da kısayol menüsündeki Delete komutu kullanılır.
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Sayfasının Adının Değiştirilmesi
Sayfalarının isimlerinin değiştirilmesi için Format/Sheet menüsündeki Rename komutu kullanılır. (Resim 2.10) Ya da sayfa adının yazılı olduğu kısmı çift tıklamak gerekmektedir.
DERS:8
Çalışma Sayfasına Resim Eklenmesi
Insert/Picture menüsünün yardımı ile Çalışma sayfalarına resimler eklenebilir..
Clipart komutu uygulandığı zaman açılan diyalog penceresinden (Resim 2.12) istenilen resimler seçilerek sayfaya resim nesnesi eklenmiş olur.
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Yaprağında Önizleme Yapmak
Sayfaların istenilen satır ve sütunları içerip içermediği, kenar boşluklarının gerektiği gibi olup olmadığı, verilerin sütunlara sığıp sığmadığını görmek için önizleme yapılır. Bunun için File menüsündeki Print Preview komutu kullanılır. Mouse’un oku sayfa üzerinde gezindikçe küçük bir büyüteç şeklini alır. Sayfadaki bazı bilgilerin yerine (#) işaretleri görüntülenir ise çalışma yaprağını yazıcıya göndermeden önce sütunları genişletmek gerekmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Sayfa Yapısını Hazırlamak
Bazen çalışma yaprağının yalnızca bir bölümünü yazdırmak ya da bir sayfaya sığmayacak kadar fazla bilgi yazdırmak gerekebilir. File menüsündeki PAGE SETUP komutuyla, kağıt üzerindeki baskı alanını ve baskı ölçeğini ayarlamak çok kolaydır.(Resim 3.1)
Kağıdın Dikey mi (Portrait) yoksa yatay mı (Landscape) durması gerektiği Orientation’da belirtilir. Scaling bölümünde yazılacak kısmın ne oranda küçültülüp büyütüleceği ayarlanır. Fit to başlığıyla basılmak istenen dosya kaç sayfadan oluşursa oluşsun tek bir sayfada çıktının alınmasıdır. Paper Size kısmında yazılıcak kağıdın A4 mü yoksa Letter …vb. olduğu belirlenir. First Page Number başlığıyla, yazılacak ilk sayfaya vermek istenilen sayfa numarası değiştirilebilir.
İkinci bölüm Margins’ dir. Burada kenar boşlukları ayarlamaları yapılır. Üst, alt, sağ ve soldan ne kadar boşluk kalması gerektiği belirtilir.Yazıcıya göre bu değerler belirli sınırlarda olmalıdır. Header, Footer ise bu bilgilerin üst ve alttan ne kadar uzakta olacağını gösterir.Center on Page seçeneği, basım alanı kağıt boyutundan küçükse kenarlarda kalacak boşluğun karşılıklı kenarlara eşit dağılmasını sağlar.Seçeneklerin ikiside seçili ise, bu alan kağıdın tam ortasında bulunur; seçenekler iptal edilirse sol üst köşeye gider.
Üçüncü bölüm Header Footer. Bu bölümde kağıdın üst veya altına sayfa numarası, dosya adı, Excel sayfasının adı, tarih gibi hazır hatırlatma notları koyulur. Bu seçenekler yeterli gelmediği taktirde Custom :Header veya Custom Footer seçeneklerinden istenilen notlar yazılabilir.
Eğer yazdırılacak alan tek sayfaya sığmıyor ve bazı satır yada sütunların her sayfada yazılması gerekiyorsa, bu satır sütunlar Repeat bölümünde belirtilir.
Kılavuz çizgilerini, notların veya satır ve sütun çizgilerinin yazılması isteniyorsa Print alt bölümünde seçilir. Page Order’dan ise sayfaların basılma sırasını(önce aşağı veya sola) dolayısıyla sayfa numaralarını ayarlayabilirsiniz
Adı değiştirilmek istenen sayfa seçili iken mouse’un sağ tuşu yardımı ile oluşan kısayol menüsündeki Rename komutu da aynı görevi görmektedir. Bu komutlardan herhangi biri uygulandığı zaman, Sayfa isminin yazılı olduğu kısım yeni ismin verilmesine hazır durumdadır.
DERS:9 Yazdırmak
Çalışma Sayfasını Yazdırmak
Çalışma yaprağını yazdırmak için kısayol düğmelerinden Print düğmesini ya da File menüsünden PRINT komutu kullanılır.Print düğmesine tıkladığınızda, çalışma yaprağınız o anki yazdırma ve sayfa ayarlarıyla, varsayılan yazıcıya gönderilir. (Resim 3.4)
Print komutu kullanılırsa, yazdırmadan önce bazı değişiklikler yapılabilir. Kopya sayısı ve kaç sayfa yazdırılacağı gibi. Seçilen bir hücre erimi, çalışma yaprağı yada tüm çalışma defteri yazdırılabilir. Sayfaların bir çok kopyasının alınabileceği gibi, sayfaların yalnızca belirli kısmının çıktısıda alınabilir
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Sayfalarında Girişleri Tekrarlama
Çeşitli çalışma sayfalarını birbirlerine bağlamak oldukça kullanışlı bir yöntem. Fakat belirli kalıpları ve formları her sefer yeniden yazmak zorunda kalabiliriz. Bunu yerine çalışmakta olduğunuz tablonun çerçevesine tıklayın. Daha sonra SHIFT basılı durumda iken en son tablonun çerçevesini seçin. Etiketinizi, başlıklarınızı ve formüllerinizi yazdığınızda diğer tüm tablolarda da otomatik olarak belirecektir.
--------------------------------------------------------------------------------
Çalışma Sayfasında Gezinti
Sayfanızda üzerinde sıkça değişiklik yaptığınız veya gözlemlediğiniz bölümleri isimlendirerek kolayca ulaşabilirsiniz. Bunun için istediğiniz bölgeyi seçtikten sonra Insert menüsünden Name'i seçip Define'a girin. Buradan istediğiniz ismi vererek bölgenizi tanımlayabilirsiniz. Daha sonra çalışma sırasında F5 tuşuyla Goto kutusunu ekrana getirebilir ve isim verdiğiniz bölgelerin listesinden seçim yapabilirsiniz. Bu kutu daha evvel gitmek istediğiniz bölümleri hatırlayabildiği için kimi zaman daha kolay bir şekilde erişim sağlayabilirsiniz. Başka bir Excel dökümanında tanımladığınız bölgeye gitmek için belgenin adını takiben bir ünlem işareti ve bölgenin ismini yazmalısınız.
Eğer birden çok sayfa ile aynı anda çalışıyorsanız, ekranın alt kısmında bulunan bölümdeki ok tuşları ile sayfalar arasında gezmek hem zahmetli hem de yavaş olur. Eğer bu ok tuşlarından herhangi birine sağ tıklarsanız tüm sayfaların listesi açılacak ve istediğiniz sayafaya direkt olarak ulaşabileceksiniz.
DERS:10 Hesaplamak ve Grafik Eklemek
Satır ve Sütunları Otomatik Olarak Toplamak
Standart araç çubuğundaki otomatik toplam düğmesine tıklayarak satır ve sütunları toplayan formül oluşturulur. Otomatik toplam 3 şekilde kullanılabilir: etkin hücreye en yakın satır ya da sütundaki verileri toplamak; seçilmiş olan herhangi bir erimdeki verileri toplamak ve diğer toplamları içeren hücrelerin toplamını (genel toplamlar) almak. En yakın hücre erimindeki verileri otomatik olarak toplamak için, Otomatik Toplam düğmesine çift tıklamak yeterlidir.
--------------------------------------------------------------------------------
Aritmetik İşlemler
Excel’de formül kullanımı sırasında dikkat edilmesi gereken hususlar :
Yazılan her formül ‘‘=’’ ile başlar
Verilerin başına ‘‘=’’ işareti konmaz. Bu durumda yazılan aynen hücre içinde görünür.
Formül içeren hücrelere veri girişi yapılmamalıdır. Bu alanların sonuçları Excel tarafından hesaplanarak yazılır. Bilgi girişi yapıldığı an formül silinir.
--------------------------------------------------------------------------------
İşlev Sihirbazı Yardımıyla Formül Yazmak
Hesaplama yapılacak olan hücre seçildikten sonra Standart araç çubuğunun üzerindeki İşlev Sihirbazı düğmesinden formüllere ulaşılır. İşlev kategorisini ve işlevin adını seçtikten sonra gerekli argümanların girilmesi ile formül kolaylıkla yazılabilmektedir.
--------------------------------------------------------------------------------
Mantıksal Fonksiyonlar
Fonksiyon Adı
Açıklama
SUM
Toplam (=A1+A2+A3) ya da (=A1:A3)
IF
Eğer (Şart;doğruysa_değer;yanlışsa_değer)
MAX
İstenen aralıklardaki en büyük sayı değerini bulur
MIN
A1:A3 İstenen aralıklardaki en küçük sayı değerini bulur
RANDOM
Rasgele Sayı Üret
NOW
Bulunulan hücreye günün tarih ve saatini yazar
AVERAGE
Ortalamayı bulur
COUNT
Belirtilen aralıklarda kaç tane rakam olduğu sayısını bulur.
COUNTBLANK
Belirtilen aralıklardaki boşluk değerlerinin sayısını bulur.
Grafik Oluşturma
Grafikte görünmesi istenen dataların bulunduğu hücreler seçilir. Satır ya da sütun başlıklarının da gösterilmesi isteniyor ise bunların bulunduğu hücreler de seçim alanının içinde yer almalıdır. Grafik sihirbazı olarak da adlandırılan kısayol düğmesi ile grafik hazırlanır.
1. Adım: Standart Types ve Custom Types pencerelerinde grafiğin şekli belirlenir
2. Adım: Verilerin satır yada sütun bazında işleneceği seçilir.
TITLES
Chart Title : Grafiğe Başlık yazılır.
Category (X) axis : X eksenine alt başlık yazar
Category (Y) axis : Y eksenine alt başlık yazar
GRIDLINES
Category (X) axis ve Category (Y) axis seçenekleri grafikteki yatay ve dikey çizgileri belirler.
Major Gridlines : Aralıkları tam olarak alır.
Minor Gridlines : Aralıkları bölünmüş olarak belirler.
LEGEND
Show Legend : Grafiği istenen verilerin isimlerini ya da başlıklarını gösterir.
Placement : Legend’ın yerini belirler.
DATA LABELS
None : Grafikteki değerleri, isimleri göstermez.
Show Value : Değerleri grafiğe ekler.
Show Label : Başlıkları grafikte gösterir.
DATA TABLES
Show Data Tables : Grafiğin hemen altına verilerin girildiği tabloyu yerleştirir
Show Legend Keys :Grafikte bulunan verilerin ayrılmasını sağlıyan LegendKeyleri gösterir.
As New Sheet ile yeni bir sayfada, As Object in ile aynı sayfada oluşacak grafiğin çizimi tamamlanır.
--------------------------------------------------------------------------------
Grafiğe Data Eklemek
Grafik Yaprağına data eklemenin en kolay yolu, çalışma yaprağındaki datayı kopyalayarak grafiğe yapıştırmaktır. Bir diğer yolu ise Chart menüsünden ADD DATA komutunu uygulamaktır. Eklenmek istenen datalar bloklanmak suretiyle seçilir
--------------------------------------------------------------------------------
Grafiğin Başlığını, Değerlerini Değiştirmek
Kategori başlıklarını değiştirmek için çalışma sayfasında başlıkların bulunduğu hücreler seçilir ve yeni bilgisi yazılır. Başlıkları grafikten değiştirmek için ise; rafik seçildikten sonra Chart menüsünden Source Data seçilir. Category axis Labels kutusunun Series sekmesinde yeni aralık tanımlanması suretiyle değiştirilir. Aynı zamanda Name kutusuna yeni başlık girilmesi sureti ile de değiştirme yapılır yalnız bu şekilde değiştirme yapıldığı taktirde çalışma sayfası ile olan bağlantısı ortadan kalkacaktır.Değerler ise çalışma sayfasına yeni değerlerin girilmesi ile değiştirilir. Grafik başlığı, Eksen Başlıkları ise text boxlardan değiştirilebilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Grafiğin Çalışma Sayfasından Yeni Sayfaya Taşınması
Yeri değiştirmek istenen grafik seçildikten sonra CHART menüsünden LOCATION komutu uygulanır. Çalışma yaprağı içindeki grafiği yeni bir grafik sayfasına taşınmak için AS New Sheet kutucuğu seçilir. Başka bir sayfada yerleşmiş olan grafiği çalışma yaprağına taşımak için ise As Object In kutucuğu seçilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Grafiğin Rengini, Yazı Tiplerini Değiştirme
Kısayol menüsünden Format Plot Area komutu ile grafik üstünde her türlü düzenleme işlemi yapılır. Aynı menüye Format -à Selected Plot Area ile de ulaşılabilir.
--------------------------------------------------------------------------------
Grafik Serilerinin Yeniden Düzenlenmesi
Grafikte değişlik yapmak istenen seri seçildikten sonra kısayol menüsünden Format Data Series seçilir.
DERS:11 HAZIR FONKSİYONLARI KULLANMA
Fonksiyonlar, bağımsız değişken adı verilen belirli değerleri, sözdizimi adı verilen belli bir sırayla kullanarak hesaplamalar yapan önceden tanımlanmış formüllerdir.
Topla Fonksiyonu
Bir sütunda bulunan birden fazla hücrenin içeriğini toplamak üzere formül hazırlarken yukarıdaki örnekte yapıldığı gibi formül çubuğuna içerikleri toplanacak hücrelerin adlarını tek tek yazmak yerine, Excel'in hazır TOPLA() fonksiyonundan yararlanabilirsiniz.
Bu amaçla formül yazmak üzere formül çubuğuna "=" karakterini yazdıktan sonra büyük harflerle TOPLA yazılır. Fonksiyonlara parametre olarak verilen bilgiler parantez içine yazılır. Formülde aynı hat üzerindeki hücreleri toplamak için bütün hücre adlarını fonksiyona parametre olarak vermek pratik değildir. Bu gibi durumlarda içerikleri aynı işleme tabi tutulacak hücreler, Hücre Erimi olarak belirtilir. Hücre erimlerinde, işleme tabi tutulacak ilk hücre ile son hücrenin adı arasına iki nokta ":" karakteri konulur.
Eğer kullanmak istediğiniz hazır fonksiyonun özelliklerini biliyorsanız formül çubuğuna formülü doğrudan yazabilirsiniz, bilmiyorsanız "Ekle" menüsündeki "İşlev" komutundan yararlanabilirsiniz. Komutu vermeden önce kendisi için formül hazırlamak istediğiniz hücreyi aktif hücre durumuna getirmeniz gerekir.
"Ekle-İşlev" Komutu verdikten sonra ekrana "İşlev Yapıştır" diyalog kutusu gelir. Bu pencerede "İşlev Kategorisi" ve "İşlev Adı" adında iki liste kutusu bulunmaktadır. Ayrıca "En Son Kullanılan" adında bir kategori daha vardır. "Topla" işlevi bu listede de yer alabilir.
Otomatik Toplama:
Excel, TOPLA() işlevi dışında otomatik toplama adıyla bir kolaylık daha sunmaktadır Otomatik toplama işlemi için araç çubuğunda yanda görülen düğme bulunmaktadır.
Otomatik toplama imkanından yararlanmak için, sonucu bulunacak değerin yazılacağı hücre önce aktif hücre durumuna getirilmelidir. Ancak bu hücrenin söz konusu sütun veya satırda içeriği toplanacak en son hücreden hemen sonraki hücre olmasına dikkat etmelisiniz. Yukarıda verilen örneği şimdi de otomatik toplama özelliği ile yapalım.
Bu amaçla, sonucun yazılacağı B8 hücresini aktif hücre durumuna getirelim. Daha sonra araç çubuğu üzerindeki otomatik toplama düğmesini tıklarsanız, Excel, B sütununda bulunan ve sayısal değer içeren hücrelerin erim olarak kullanıldığı bir formülü otomatik olarak hazırlar. Excel, sizden hazırlanan bu formülü onaylamanızı ister (Enter'a basınız). Aşağıda verilen ekran görüntüsünü inceleyiniz.
Eğer içeriklerini toplamak istediğiniz hücrelerin Excel tarafından tespit edilmesini istemiyorsanız, söz konusu hücreleri seçili duruma getirip ondan sonra araç çubuğundaki "Otomatik Topla"
düğmesine tıklayın. Aşağıdaki ekran görüntülerini inceleyin.
Eğer Fonksiyonu
Değerler ve formüller üzerinde koşula bağlı testler yapmak için "Eğer" fonksiyonunu kullanırız. Belirlediğiniz koşulun sonucu "Doğru" ise bir değeri, "Yanlış" ise başka bir değeri verir. Bu fonksiyon dışarıdan parametre olarak üç bilgi almaktadır. İlk parametrede bir karşılaştırma bulunmaktadır. Karşılaştırmanın sonucu doğru değerini içeriyorsa "Eğer" fonksiyonu geriye kendisine 2. parametre olarak verilen bilgiyi, karşılaştırmanın sonucu yanlış ise "Eğer" fonksiyonu bu kez 3.parametreyi geriye döndürür.
EXCEL'de mantıksal bir koşulu sınamak için aşağıdaki işlemciler kullanılır.
< küçük
<= küçük veya eşit
= eşit
>= büyük veya eşit
> büyük
<> eşit değil
EXCEL'DE işlemlerde işlem önceliği şu şekildedir:
1. parantez içi
2. * veya /
3. + veya -
Bu fonksiyonun nasıl çalıştığını görmek amacıyla aşağıdaki ekran görüntüsünü inceleyiniz.
Bu örnekte her satırda bir müşteriye ait toplam alım ve ödemeler tutarı yer almaktadır. Söz konusu müşterinin satın aldığı malların fatura değeri yaptığı ödemelerden fazla ise D sütununa "Borçlu", yaptığı ödemeler daha fazla ise bu kez D sütunundaki ilgili hücreye "Alacaklı" bilgisi yazılacaktır. D sütunundaki hücrelerin içeriklerini belirlemek için yazılacak IF fonksiyonu ekranda görülmektedir.
D2 hücresine yazdığınız formülü D3 hücresine kopyalayınız.
İç İçe Eğer Kullanımı
=EĞER(A2<20;"SOĞUK";EĞER(A2<70;"ILIK";"SICAK"))
Dikkat:
1. Açılan ve kapatılan parantez sayıları birbirine eşit olmalıdır.
2. Karakterler çift tırnak içinde gösterilmelidir. Sayılar çift tırnak içine alınmazlar.
3. Doğru ya da yanlış değer verilmeyecekse noktalı virgül mutlaka konulmalıdır.
Örnek;
"EĞERSAY"
B9 HÜCRESİNDEKİ FORMÜL: =EĞERSAY(C2:C8;1) formülünün anlamı: C2 ile C8 arasındaki hücrelerden değeri 1 olanları say.
"EĞER" ile "VE" nin birlikte kullanımı
B2 HÜCRESİNDEKİ FORMÜL: =EĞER(VE(B2=1;C2=2);1;0) formülünün anlamı: B2 hücresindeki değer 1'eşit ve C2 hücresindeki değer 2'ye eşit ise sonucu 1 yaz, değilse 0 yaz.
"EĞER" ile "YADA" nın birlikte kullanımı
C2 HÜCRESİNDEKİ FORMÜL: =EĞER(YADA(B2=1;C2=2);1;0) formülünün anlamı: B2 hücresindeki değer 1'eşit yada C2 hücresindeki değer 2'ye eşit ise sonucu 1 yaz, değilse 0 yaz.
ORTALAMA FONKSİYONU
"ORTALAMA" fonksiyonu, değerlerin toplamını değer sayısına bölerek ortalamayı hesaplar.
Bu fonksiyonun en büyük avantajı, uzun formüller yazmak zorunda olmamanızdır. Örneğin, 13 tane hücre içerisinde yer alan sayıların ortalamasını hesaplamak için uzun bir formül hazırlamanız gerekir:
=(C1+C2+C3+C4+C5+C6+C7+C8+C9+C10+C11+C12+C13)/13
Ancak bu uzun formülün yerine " ORTALAMA " fonksiyonunu kullanmanız yararınıza olacaktır:
= ORTALAMA (C1:C13)
E2 HÜCRESİNDEKİ FORMÜL: =ORTALAMA(B2:D2)
F2 HÜCRESİNDEKİ FORMÜL: =EĞER(E2<45;"KALDI";"GEÇTİ")
G2 HÜCRESİNDEKİ FORMÜL: EĞER(E2<25;0;EĞER(E2<45;1;EĞER(E2<55;2;EĞER(E2<70;3;EĞER(E2<85;4;5)))))
B2 ile B8 arasındaki 1'lerin sayısını bulmak için "=EĞERSAY(B2:B8;1)"; 2'lerin sayısını bulmak için =EĞERSAY(B2:B8;2) formülü kullanılır.
Karma Adres:
Örnek Çarpım Tablosu
$A3: A 3'deki değerler sabit kalsın.
B$2: 2. Satırdaki değerler sabit kalsın.
1. Sayfanın A1 adresindeki değer ile 2. Sayfadaki A1 adresindeki değeri topla.
3.sayfanın A1 hücresinde iken: "=Sayfa1!A1+Sayfa2!A1"
=ENÇOK_OLAN(A1:A8) : A1 ile A8 arasındaki hücrelerde en çok yinelenen değerleri bulur.
=MAK(A1:A8) : A1 ile A8 arasındaki hücrelerde "En Büyük" sayıyı bulur.
=MİN(A1:A() : A1 ile A8 arasındaki hücrelerde "En Küçük" sayıyı bulur.
=EĞERSAY(A1:A8;"<3") : A1 ile A8 arasındaki hücrelerde 3'ten küçük olan sayıları sayar.
=TOPLA(A5:A10;B5:B10) : A5 ile A10 arasındaki hücrelerin değeri ile B5 ile B10 arasındaki hücrelerin değerlerini topla.
Yüzde Bulma
=ETOPLA(C3:C9;"<10";C3:C9) : C3 ile C9 hücreleri (mantıksal koşulun sınanacağı bölge) arasindaki sayılar eğer 10 dan küçükse C3 ile C9 (toplama işleminin yapılacağı bölge) hücrelerindeki sayıları topla. A8 hücresindeki değer, A1 ile A7 hücreleri arasındaki sayıların toplamıdır.
alıntı yaptığınız adresi mutlaka veriniz