Fan Kontrol Devresi Yapımı (Resimli)

Barış
20-08-2010, 14:13   |  #1  
Barış avatarı
OP Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 5
1,971 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eyl 2008

Yeni bir konuylada daha merhaba arkadaşlar :) Bugun basit bir fan kontrol devresi yapıcağız :)
 ( Kendimi yazar gibi hissettim , köşe yazısı :) ) 
İnternette bilgisayar ve o/c malzemelerine bakarken bi ürün dikkatimi çekti... adıda "Fan Controller" dışardan çok cancanlı gözüksede çok kıytırık birşeydi :D ahanda bu alttaki ürün :)

iyi dedim hoş dedim fiyatına baktı 22tl'cik.. dedim yahu bunun neresi 22tl olur olsa olsa en fazla 2milyona çıkarırım ben bunu (?) ve işe koyuldum :) bu devreyi yapıcaktım.

Bu fan kontrol devresini nereye yapıyım diye düşünürken kasamın boş disket yuvaları aklıma geldi ve hemen birini söküp aldım.


ilk işim elektronikçiye gidip şunları temin etmek oldu;
1K Potansiyometre
10K direnç
LED (istenilen renkte olabilir)
ve biraz da kablo

bunlara en fazla 2milyon verin hatta 1.5tl bile fazla ama neyse..
dolabımı karıştırıp birde ;
12Cm fan
Güç konnektörü (dişi)
ve lehim makinamı aldım.

öncelikle yuva kapağına ayar kolu için ve LED için bir delik açmam gerekiyordu..
Üstün fizik matematik analitik ve trigonometrik bilgilerim dahilimde işe başladım..


...

ve sonra anladım ki hiç biri bunların çare değil. göz kararı deldim ortasından :D

yeterli genişliğe makasımla ulaştıktan sonra potansiyometremi geçiriyorum.

daha sonra potumuz yerinde dursun oynamasın sallanmasın diye civatasını geçirip güzelce sıkıyoruz.

Fan hakkında bilgi sahip olmak adına eklediğim LED içinde küçük bi delik açıyorum.

ve sıra geldik bağlantılara.. bağlantılar hakkında pek fazla fotoğraf çekemedim malesef. ama şemada güzelce çizdim veya çizmeye çalıştım :)
Potumuzun dış taraftaki bir bacagına 10k lık direncimizi lehimliyoruz ve diğer ucunuda Led'in bir bacağına bağlıyoruz.

Ledimizin diğer bacağınıda Potun diğer dış bacagına lehimliyoruz ve bir nevi ledin bacakları sagdan soldan potu sarıp sarmalıyor :)
3Bacağı olan potumuzun bir bacagına direnç bağlamıştık hatırlasanız. Kalan iki bacak arasına bi köprü ile bunlarıda birbirlerine bağlıyoruz ve ledin bir diğer bacagını buraya lehimliyoruz. 3bacaklı olan potun 2bacagını birleştirdikten sonra 2bacaklı oldu buralara birer kablo atıyoruz.

evet yaptığımız devrenin devreye bağlanış şekli budur. bir düğmeden anahtardan farksızdır sadece elimizle ayar imkanımız vardır.

devremiz bittiğine göre kasaya bağlayıp deneyebiliriz.
Potu saga sola kıvırdıkça fan devri azalıp artıyor ve akabinde LED'den bunu anlıyoruz

ve son olarak Paint'in bütün nimetlerinden yararlanarak şemayıda çiziyorum.

Anlatımda fotoğraflarda veya başka bir yerde en ufak bi hatam olduysa affola :)
Bir kaç kareyi malesef telefonun azizliği ile çekemedim..
Devre ile fan hızını istediğiniz gibi ayarlayabilirsiniz.
Fan hızınızı LED parlaklıgından görebilirsiniz.
Sistem için herhangi bir yük ve tehlike oluşturmamaktadır.
Ama şema işinizi görücektir..
İyi forumlar..

Barış Yiğit

Son Düzenleme: Barış ~ 20 Ağustos 2010 18:17
Barış bu faydalı başlığı için aşağıdaki 1 kişiden teşekkür aldı... [ Göster ]
mefetseger
20-08-2010, 15:29   |  #2  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
143 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Ağu 2010

Eline sağlık teşekkürler :=)

Atilla Sarıtaş
20-08-2010, 16:12   |  #3  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 2
5,871 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Nis 2010

Harika olmuş Barış döktürmüşsün yine ellerine sağlık :)

Barış
20-08-2010, 16:54   |  #4  
Barış avatarı
OP Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 5
1,971 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eyl 2008
Alıntı: Atilla Sarıtaş  
Harika olmuş Barış döktürmüşsün yine ellerine sağlık :)

zaman buldukça bir şeyler yapmaya çalışıyoruz işte  :)

Atilla Sarıtaş
20-08-2010, 18:44   |  #5  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 2
5,871 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Nis 2010

Hep ilgimi çeker bu tip ayrıntı gibi görünen ama yapması bi o kadar zevkli bi iş :)

Barış
20-08-2010, 19:02   |  #6  
Barış avatarı
OP Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 5
1,971 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eyl 2008
Alıntı: Atilla Sarıtaş  
Hep ilgimi çeker bu tip ayrıntı gibi görünen ama yapması bi o kadar zevkli bi iş :)
 
ya evde canım sıkılıyo :) bişiler yapyıım diyorum onlarda bunlar oluyo :)
imkan olsada hepsini resmedebilsem..
anakart tamiri güç kaynağı onarımı
laptop tamiri
panel değişimi... odur budur :):)

Atilla Sarıtaş
20-08-2010, 19:49   |  #7  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 2
5,871 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Nis 2010

Elim yatkındır az prizlerle oynamadım :) Eski bi mouse vardı lehimlerle felan tamir etmiştim. Kumanda içinde aynısı geçerli. Ufak tefek şeyler işte. Teknik olmasada uygulama olarak fena değilimdir :)

ProFCJ
06-10-2010, 12:14   |  #8  
Üye
Teşekkür Sayısı: 1
78 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Şub 2010

emek sarfetmişsin kardeş emeğine sağlık

datroner
23-10-2010, 22:23   |  #9  
Taze Üye
Teşekkür Sayısı: 0
1 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eki 2010

Slm arkadaşım Güzel ve başarılı bir çalışma.Bu Çalışmanda fan hızını led lambanın az ve çok yanmasından
anlaşıldığını belirtmişsin.Acaba bu devreye gösterge ekleyerek (mümkünse dijital gösterge) fanın ne hızda olduğunu göstergeden takip edilebilirmi?Eğer Mümkünse devreye göstergeyide ekleyip sunabilirmisin?
Teşekkürler.

viking20
23-10-2010, 22:56   |  #10  
viking20 avatarı
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 141
7,681 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2006


benim ön kasada olanı,sen  pratik olarak yapmışsın,güzel çalışma olmuş,tebrikler.Bunlar evde güzel uğraşlar.Ben  de severim bu gibi işleri,


Bilgisayar parçalarının bu şekilde değerlendirildiğini görmemişsinizdir:  http://www.teknolojivebilim.com/ ... r-ana-kartlari.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... lambasi-yapmak.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... isketten-canta.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... degerlendirin-.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... --yapimivideo-.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... sb-fan-yapalim.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... inc-tasarimlar.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... ru-yapimivideo.aspx
http://www.teknolojivebilim.com/ ... hat-tasiyin---.aspx

Son Düzenleme: viking20 ~ 24 Ekim 2010 03:40
Rlsr
23-10-2010, 23:27   |  #11  
Rlsr avatarı
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 0
235 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Nis 2010

teşekkürler güzel paylaşım olmuş ben de bu konulara meraklıyım ve küçüklüğümden beri uğraşırım :) teyplerin orgların elektronik birçok cihazın içini açardım hele bozuk olanları tamamen parçalardım parçalarını ayırırdım o günler geldi aklıma :) devre yapmayı da çok severim senin gibi :) güzel bi çalışma buna isteyen vu-metre de ekleyebilir :)

saasc
07-12-2010, 20:59   |  #12  
Üye
Teşekkür Sayısı: 0
57 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eyl 2010

slm ben bunu tek fan için yaptım oldu ama 4 fanı aynı potansiyometreye takınca koku ve duman gelmeye bsladı xD bunu napabilirim 4 tane tak dersin belki ama oda çirkin duruo 4 tane için 4k potansiyometremi alıcam?(4k potansiyometrede yoq 5k fazla gelirmi)

3xPr3sSiv3
22-05-2011, 01:49   |  #13  
3xPr3sSiv3 avatarı
Yeni Üye
Teşekkür Sayısı: 0
23 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2011

konu biraz hortlayacak ama, bu devreyi yapacağım. sormak istediğim 10k dirençinde w ları var acaba kaç w olanı almalıyız_?
Örn: 0,25w 1w 2w 1/2w

kirbas
31-05-2011, 14:20   |  #14  
Yıllanmış Üye
Teşekkür Sayısı: 1
157 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2011

güzel olmuş eline sağlık

gomce
01-06-2011, 11:11   |  #15  
Üye
Teşekkür Sayısı: 0
50 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Nis 2011

güzel olmuş eline sağlık

Kapalı Hesap (154666)
01-06-2011, 14:04   |  #16  
Kapalı Hesap
Teşekkür Sayısı: 16
4,901 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eki 2009
Alıntı: 3xPr3sSiv3  
konu biraz hortlayacak ama, bu devreyi yapacağım. sormak istediğim 10k dirençinde w ları var acaba kaç w olanı almalıyız_?
Örn: 0,25w 1w 2w 1/
Wattlı direnç kullanmaktansa LM317 entegre ile yap 10 adet fan bile çalıştırırsın.
Üstelik daha ucuza gelir
5K pot ile uygun gerilim ayarını yapabilirsin

3xPr3sSiv3
02-06-2011, 23:44   |  #17  
3xPr3sSiv3 avatarı
Yeni Üye
Teşekkür Sayısı: 0
23 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2011
Alıntı: mr_yamyam  
Wattlı direnç kullanmaktansa LM317 entegre ile yap 10 adet fan bile çalıştırırsın.
Üstelik daha ucuza gelir
5K pot ile uygun gerilim ayarını
devreyi yaptım, olmadı zaten. potun en başında ince ayar ile ayarlanıyor e oda biraz zor oluyor. peki bu entegre ile dirence gerek kalmıyormu? bağlanma usulu nsıl aynımı?

Kapalı Hesap (154666)
06-06-2011, 02:04   |  #18  
Kapalı Hesap
Teşekkür Sayısı: 16
4,901 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eki 2009
Alıntı: 3xPr3sSiv3  
devreyi yaptım, olmadı zaten. potun en başında ince ayar ile ayarlanıyor e oda biraz zor oluyor. peki bu entegre ile dirence gerek kalmıyormu? bağlanma usulu nsıl aynımı?
LM317, 3 bacaklı bir voltaj regülatörüdür. Sadece 1 adet 240 ohm direnç, girişe ve çıkışa 1 er küçük kondansatör ve bir 5 Kiloohm potansiyometre ile çalışır. Bu potansiyometre ile giriş gerilimi uygun olmak koşulu ile 1.2 volttan 24 volta kadar voltaj ayarı yapabilirsin.
Maksimum çekilebilecek akım yaklaşık 1.5 Amperdir. Bu akım 10 adet fanı rahatlıkla çalıştırabilecek bir akımdır.
Devre çok küçük bir yer işgal edeceği için floppy paneline bile rahatlıkla monte edilebilir.
Yapmayı düşünürsen detaylı şemayı verebilirim.
 

ugura09
10-07-2011, 21:43   |  #19  
ugura09 avatarı
Taze Üye
Teşekkür Sayısı: 0
2 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Tem 2011

Hocam Elinize Sağlık Güzel Bir Paylaşım oLmuş (:

somurtkan42
13-07-2011, 16:02   |  #20  
Taze Üye
Teşekkür Sayısı: 0
1 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Tem 2011

slm benim laptopun anakartta sorun var. fan hızlı devirde sürekli çalışıyor. ben bu uygulamayı laptop fanı üzerinde yapmak istiyorum fan şu özelliklerde 5V, 0.5A  bunin için almam gereken  Potansiyometre ve  direnç kaç k lık olmalıdır değişirmi değişmez mi yardım ederseniz çok sevinirim.

~Raskolnikov
25-08-2011, 12:16   |  #21  
Taze Üye
Teşekkür Sayısı: 0
1 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Ağu 2011

Emeğine sağlık dostum.

3xPr3sSiv3
01-11-2011, 05:12   |  #22  
3xPr3sSiv3 avatarı
Yeni Üye
Teşekkür Sayısı: 0
23 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2011
Alıntı: mr_yamyam  
LM317, 3 bacaklı bir voltaj regülatörüdür. Sadece 1 adet 240 ohm direnç, girişe ve çıkışa 1 er küçük kondansatör ve bir 5 Kiloohm potansiyometre ile çalışır. Bu potansiyometre ile giriş gerilimi uygun olmak koşulu ile 1.2 volttan 24 volta kadar voltaj ayarı yapabilirsin.
Maksimum çekilebilecek akım yaklaşık 1.5 Amperdir. Bu akım 10 adet fanı rahatlıkla çalıştırabilecek bir akımdır.
Devre çok küçük bir yer işgal edeceği için floppy paneline bile rahatlıkla monte edilebilir.
Yapmayı düşünürsen detaylı şemayı verebilirim.
 
Merhaba, benim yaptığım fan kontrol devresi durmadan sorun çıkarıyor. Bende karar verdim, baştan yenisini yapacağım. senin dediğin devreyi yapmayı düşünüyorum. bana tam olarak malzemeleri ve devrenin yapılışını söyleyebilirmisin?

Kapalı Hesap (154666)
01-11-2011, 15:10   |  #23  
Kapalı Hesap
Teşekkür Sayısı: 16
4,901 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eki 2009
Alıntı: 3xPr3sSiv3  
Merhaba, benim yaptığım fan kontrol devresi durmadan sorun çıkarıyor. Bende karar verdim, baştan yenisini yapacağım. senin dediğin devreyi yapmayı düşünüyorum. bana tam olarak malzemeleri ve devrenin yapılışını söyleyebilirmisin?
Alttaki şekilde LM317L entegresinin basit uygulaması görülmektedir. Devre güç kaynağının 12 volt uçlarından beslenmektedir. Çıkışta fan voltajını 2 kilo ohm luk potansiyometre ile kontrol edilmektedir.
Devre bu haliyle çıkış voltajını 1.2 Volttan 12 volta kadar ayarlamaktadır.
Devrede kullanılan LM317 L entegresi küçük akımlar için tasarlanmış olup 500 miliamper (0.5A) akım verebilmektedir. Bu akım fanın cinsine ve gücüne göre 1 ya da 5 fana kadar çalıştırabilmektedir. Eğer daha güçlü bir akım istenirse LM317T entegresi ile 1500miliamper (1.5A) elde edilebilir.
[URL=http://img846.imageshack.us/i/lm317.jpg/][/URL]

3xPr3sSiv3
01-11-2011, 15:30   |  #24  
3xPr3sSiv3 avatarı
Yeni Üye
Teşekkür Sayısı: 0
23 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: May 2011

Teşekkür ederim. Tek 2k pot ile 4 fanımıda kontrol edebiliyorum yanlış anlamadıysam. birde sormak istediğim led bağlamak istersek durum nasıl olur_?

Kapalı Hesap (154666)
01-11-2011, 15:43   |  #25  
Kapalı Hesap
Teşekkür Sayısı: 16
4,901 mesaj
Kayıt Tarihi:Kayıt: Eki 2009
Alıntı: 3xPr3sSiv3  
Teşekkür ederim. Tek 2k pot ile 4 fanımıda kontrol edebiliyorum yanlış anlamadıysam. birde sormak istediğim led bağlamak istersek durum nasıl olur_?
Fan üzerinde yazan bazı ibareler vardır. 12V 100mA gibi. Bu ibareler fanın 12 voltta ne kadar akım çektiğini gösterir. eğer kullanmış olduğun fanlar 100mA çekiyorsa 5 fana kadar kullanabilirsin eğer daha fazla akım çekiyorsa voltaj entegresi akımı bölü fan akımı olarak hesaplayabilirsin. Şöyle ki
Fan akımı 200mA olsun
Kullandığın entegre LM317L olsun
Lm317L 500 mA olduğuna göre 500 bölü 200 eşittir 2.5 adet fan demektir. Ama fanlar yarım olamayacağı için 2 adet fan kullanabileceksin. Tabiiki LM317T kullanman halinde Akımın 1500 mA e ulaşacağı için bu sefer 1500 bölü 200 eşittir 7.5 yani 7 fan olacaktır.
Benim tavsiyem LM317T kullan Fiyatı en son 50 kuruştu. şimdi de 1 liradır belkim. Sadece LM317T nin metal kısmını yalıtman lazım ve gerekirse küçük bir soğutucuya monte etmen lazım.
Fan uçlarına 100 ohmluk bir direnç ve bir led bağlarsan bu led ayarladığın voltaja göre daha parlak yanacak ve sana fan hızı hakkında bilgi verecektir.