Gökdelenin Boyu
Bu soru Kopenhagen' daki bir Üniversitenin
fizik sınavından alınmıştır: "Bir gökdelenin
yüksekliğini barometre ile nasıl bulursunuz,
anlatınız."
öğrencilerden birinin cevabı : " Barometrenin
ucuna bir ip bağlarsınız. sonra gökdelenin
tepesinden asıp sallarsınız. Barometre yere
değdiğinde ipin boyuyla barometrenin boyunun
toplamı gökdelenin yüksekliğini verecektir."
Bu oldukca orjinal cevap hocayı çileden çıkartmaya
yetti ve öğrenci dersten kaldı. Öğrenci cevabının
doğruluğu konusunda itirazda bulundu ve Üniversite
durumu çözmek için başka bir hoca gönderdi.
Bu noktada öğrenci hakkında ne düşünürdünüz? Sizin
kararınız ne olurdu ? Çocuk kalmalı mı geçmeli mi ?
Yeni hoca, cevabın aslında doğru olduğuna fakat
kayda değer bir fizik bilgisinin varlığını
göstermediğine karar verdi. Sorunu çözmek üzere ;
Öğrencinin en azından asgari bir temel fizik bilgisi
olup olmadığını anlamak için ona altı dakika
vererek sorunun sözlü cevabını vermesi kararını aldı.
İlk beş dakika genç sessizliğe gömüldü. Alnı
düşünceden kırış kırış olmuştu. Hoca zamanın tükenmekte
olduğunu hatırlattığında genç çesitli cevaplarının
olduğunu fakat hangisini kullanacağına karar
veremediğini söyledi. Tekrar acele etmesi tavsiye
edilince genç şöyle cevapladı:
"İlk olarak, barometreyi gökdelenin tepesine çıkartıp
kenarından aşağı bırakıp yere inene kadar geçen süreyi
ölçersiniz. Binanın yüksekliği (H==0.5 x g x t kare)
formülü uygulanarak hesaplanabilir. Fakat barometre
için kötü bir seçim..."
" Veya güneş parlıyorsa, barometrenin yüksekliğini
ölçersiniz. Sonra onu bir yere dikip gölge uzunluğunu
ve sonra da gökdele - nin gölge uzunluğunu ölçebilirsiniz.
Bundan sonrası basit bir orantıyı çözmek olacaktır"
"Fakat bu konuda çok bilimsel bir cevap istiyorsanız
barometrenin ucuna bir sicim bağlayıp onu bir sarkaç
gibi sallandırabilirsiniz ; önce yer seviyesinde daha
sonra da gökdelenin tepesinde. Yüksekligi T==2pi kare
kvk (I /g)formülündeki farktan yararlanarak bulabilirsiniz."
"Yahut da gökdelenin dışarısında bir yangın çıkış
merdiveni varsa barometreyi bir cetvel gibi kullanarak
yukarıya çıkarken gökdelenin boyunu barometre yüksekliği
biriminden sayıp bunları toplayabilirsiniz."
"Eğer ille de sıkıcı ve ortodoks olmak istiyorsanız,
tabii ki barometre ile gökdelenin tepesindeki ve yer
seviyesindeki basıncı ölçer milibar cinsinden çıkan
farkı feet'e çevirebilirsiniz ve yüksekliği bulursunuz."
"Ancak bizler daima zihnin bağımsızlığı ve bilimsel
metodlar kullanma konusunda teşvik edildiğimiz içindir ki
en iyi yol şüphesiz hademenin kapısını çalmak ve yeni
bir barometre isteyip istemediğini sorarak gökdelenin
yüksekliğini söylemesi durumunda ona bu barometreyi
vereceğimizi söylemek olurdu."
Şimdi genci dinledikten sonra hala aynı şeyi mi
düşünuyorsunuz ? Geçmeli mi kalmalı mı ?
Öğrencinin adı : Niels Bohr, Fizik'te nobel ödülü
kazanan tek Danimarkalı...
Şule Aymalar'ın Komikaze'ye Gönderdiği Yazıdan Alıntıdır...
Kaynak:http://www.komikaze.net/yazilar.asp?gun=20091013
