Windows XP'nin masaüstü (desktop), en çok kullandığınız programları ve dosyaları çalıştırabileceğiniz modern bir çalışma ortamı dır. Ekranın arka planı sizin fotoğraflarınızla ya da tercih ettiğiniz farklı resimlerle kişiselleştirilebilir. Ama bu konu için henüz biraz erken; en iyisi adım adım devam etmek.
Windows XP'nin masaüstü farklı öğelerden oluşmuştur. Masaüstünün arka planı çalışma masasıdır. Arka planın üzerinde, küçük grafik resimlerle gösterilen değişik kategorilerdeki simgeleri bulabilirsiniz. Bunlar işletim sistemine ait uygulamaları veya yönetim programları gibi araçları temsil ederler. İşletim sistemini kullanırken göreceğiniz diğer simgeler ise aralarında benzerlik taşırlar: Sarı renklidirler ve ofislerde değişik tiplerdeki belgeleri koymak için kullanılan klasörlerle eşdeğer işleve sahiptirler. İşletim sisteminde de bunlara klasör denilir ve programları, metin belgelerini, grafik dosyalarını ve diğerlerini saklayabilirler. İsteğinize göre bu öğeleri masaüstüne elinizle; daha doğrusu fare ile taşıyabilirsiniz.
Masaüstü normalde monitörün alt kısmında gözüken yatay bir şerite, yani görev çubuğuna sahiptir. Bu çubuğun başlıca elemanı "Başlat" düğmesidir. Bu düğmeye bastığınız anda komutlar, mevcut programlar ve Windows XP'nin başlıca bileşenleri görüntülenir. Görev çubuğunun en sağında saati, ses kontrol simgesini, internet bağlantısını ve eğer kuruluysa anti-virüs programı gibi sistemdeki aktif servisleri gösteren küçük bir bildirim alanı bulunur. XP'de bildirim alanındaki aktif olmayan simgeler, bir süre sonra görüntüden kaldırılır ve bunların yerine küçük bir ok işareti görülür. Gizli simgeleri tekrar görmek için bu ok işaretini tıklamanız yeterlidir.
Eğer İngilizce "windows" kelimesinin anlamına bakarsanız, "pencereler" karşılığını göreceksiniz. Windows XP'nin işleyişinde de pencereler temel bir rol oynamaktadır. Çalışmanız süresince aynı anda birçok pencereyi açık tutabilir ve birinden diğerine kolayca geçiş yapabilirsiniz.
Windows XP ile çalışırken PC'nizin bir faresi (mouse) olması gereklidir. Bu fare, basit şekilde bilgisayara komut vermeye yarayan alettir. Masaüstündeki küçük oku hareket ettirmek, ancak farenin yardımıyla gerçekleşebilir. Bu oku, masaüstünde yapmak istediğiniz her türlü işlemde kullanacaksınız.
Microsoft, Windows XP'yi normal şekilde kullanabilmek için bazı sistem gereksinimlerini tavsiye eder. Bunlar hem Windows XP Home Edition hem de Windows XP Professional için geçerlidir
• 500 MHz veya üzeri bir işlemci
• 128 MB veya üzeri sistem belleği (verimlilikte ve işlevsellikte bazı olası sınırlamalarla minimum 64 MB)
• Sabit diskte en az 10 GB (Gigabyte) boş alan
• Super VGA monitör ve ekran kartı (800 x 600 piksel veya daha yüksek çözünürlük)
• CD-ROM ya da DVD-ROM sürücü
