WINDOWSXP KULLANANLARA ONERILER
Bazı arkadaşlar PC lerinin zamanla yavaşladığını ve bu konuda neler yapabileceklerini soruyorlar. Bende WindowsXP kullanıcısı olarak bu konuda bildiklerimi aktarmak istedim.
PC nizi zamanla yavaşlatanlar
* İnternete her girdiğimizde PC mize kaydolan ve periyodik temizlenmesi gereken cookie ler, temp dosyaları, internet geçmişi kaydını tutan history dosyaları, sitelere girdiğimiz parolalar vs.
* PC ye yüklediğimiz bir programı uninstall yaparken 3 şeye dikkat etmeli geride artık dosya, regedit ve msconfig kayıtları bırakılmamalı.
* Windows açılışıyla birlikte otomatik başlayan programların çokluğu PC nin açılış, çalışma ve kapanışında yavaşlamaya ve bazen de donmalara sebeptir Internet Explorer, MSN Messenger, Antivirüs Prog, Printer, Fax, Ses Aygıtı, Download Yöneticileri, Program Update exe leri vs.
* "C sürücüsüne windows, office ve donanımla ilgili programları" , "D sürücüsüne ise Download Yöneticisi, Sıkıştırma Prg, Mp3 ve Video Player, Antivirüs Prg, müzik ve resim arşivleri, özel dosyalar vs. gibilerini yükle". Bu sayede sistem dosyalarının bulunduğu C sürücüsünü rahatlatır ve PC nin daha iyi çalışmasını sağlarsın.
* "Başlat/Çalıştır/Services.msc" dizinindeki, çalışan exe lerin ayarları yapılmalı. PC nizde çalışan programlara göre otomatik, manuel ve devre dışı pozisyonları belirlenmeli. Çünkü bazı exe lerin çalışması PC niz için gerekli olmayabilir. Veya manuel çalışması yeterli olabilir. Bu ayarlar PC nizi max performansla kullanmanızı sağlar.
Bir programın başlangıçta windows ile birlikte açılmasını istemiyorsak;
* Program üzerindeki ayarlardan başlangıc seçeneğini belirlemek,
* CCleaner veya Tune Up Utilities benzeri programlar yardımıyla başlangıc ayarını belirlemek,
* Msconfig/Baslangıc uzerinden açılıs ayarı yapmak,
* "Services.msc" uzerinden başlangıc ayarı yapmak,
gibi alternatifleri kullanarak istediğimiz düzenlemeleri yapabiliriz. Burada onemli olan basit cozumlerle sorunları halletmek. Mumkun mertebe "Calıstır" komutunu, "Regedit" ayarını en son cozum olarak gormek. Bu sekilde az riske girmis oluruz. Malumdur bircok kisi bu ayarlar yuzunden bilgisayara format atmak zorunda kalmıstır.
NOT: Son sırada verdigim "Services.msc" de calısan hizmetlerin tamamı gorev yoneticisinde gorunur. Fakat 2. sırada verdigim "CCleaner" gibi programlarda bu hizmetlerin cogunu göremezsin.
* PC nizde 1 adet Antivirüs, 2 adette AntiSpyware programı bulundurmalısınız. Antivirüs programı otomatik, AntiSpyware programı manuel çalışır şekilde ayarlanırsa PC niz için yeterli güvenlik sağlanır. Bu programlara belli periyotlarda scan yaptırmalısınız. Ve PC nize yüklediğiniz her dosyayı anında taratmalısınız. Çünkü PC nize girebilecek zararlılar yavaşlamalara, donmalara, hatta sisteminizin çökmesine sebep olabilir. Bu programların etkili olabilmesi için güncellemeleri ihmal etmeyin. Bir de sunu hatırlatayım; Antivirus programını D surucusune kurun. %cpu dan harcamasın. PC niz daha rahatlasın. Antispyware programını ise C surucusune kurmanız gerekebilir. Mesela Ad-Aware D surucusune yuklendiginde sorun cıkarıyor.
* PC nizde belli aralıklarla scandisk ve defrag programlarını çalıştırın. Olumlu yönde etkisi olacaktır.
* C surucusunu asırı yukleyip bilgisayarınızda yavaslamalara ve donmalara sebebiyet vermeyin. Ikınci surucuyu (D surucusu) mutlaka kurmalısınız. Gerektiginde bu surucuyu yedekleme amacıyla da kullanabilirsiniz.
C surucusu windowsun kurulu oldugu surucudur. Eger butun programları bu surucuye yuklerseniz bilgisayarınız asırı yuklenir. Bunun oranları cesitli forumlarda veriliyor. PC nin verimli calısması icin surucu doluluk oranının %60 ı gecmemesi tavsiye ediliyor. Tabi bu yaklasık bir oran. Bu sebeplede mumkun olan programları D surucusune kurmak dogru olanıdır.
Bazı programlar mutlaka C surucusune kurulmalıdır. D surucusune kuruldugunda bazı servisler calısmayabilir. Mesela Ad-Aware D surucusune kuruldugunda sorun yaratıyor. Microsofttan yukledigimiz Msn Messenger, WMPlayer ve Java programları D surucusune kurulmaya izin vermez. Otomatik olarak C surucusune kurulur zaten. Bunun sebebi servislerin sorunsuz calısabilmesi icin programın C surucusune kurulması gerekliligidir. Tabi siz microsofttan ve javanın sitesinden degil de baska bir siteden bu programların setuplarını bulup D surucusune yukleyebilirsiniz. Ama tavsiyem yuklemelerinizi her zaman orijinal yerinden yapmanız. Bu sayede guvenlik ve performans kaygınız olmaz.
Oyunlar, antivirus programları, bakım programları, download manager programları gibileri ise D surucusune kuruldugunda sorunsuz calısır.
* Bilgisayar kasasının iç-dış temizliği ve fanların yağlanması belli periyotlarda yapılmalı. Aksi taktirde zaman içinde PC nizin çalışması olumsuz etkilenir.
Bu belirttiğim konularda daha çok yardım isteyen arkadaşlar bu mesaja yazarlarsa onlara yardımcı olmaya çalışırım. PC nizin bakımı, temizliği, korunması için programlarda önerebilirim.
PC nizi zamanla yavaşlatanlara çözümler
* CCleaner ile cookie ler, temp dosyaları, internet geçmişi kaydını tutan history dosyaları, sitelere girdiğimiz parolalar vs. temizleyebilirsiniz.
Bu programı indirebileceğiniz link,
http://www.filehippo.com/download_ccleaner/
CCleaner programını indirdikten sonra su ayarlamaları yapın:
“Ayarlar/Ozel/Klasor Ekle” sekmelerini acın. Bu sekmede “C:\WINDOWS\Prefetch” ve “C:\WINDOWS\Temp” dizinlerini secin. CCleaner programını her calıstırdıgınızda bu klasorlerin ici otomatik olarak temizlenecektir. Bunun dısında temizlik yapmak istediginiz her klasoru ekleyin.
* Tune Up Utilities ile artık dosya, regedit ve msconfig kayıtlarını temizleyebilirsiniz. Bu programı incelediğinizde komplike bir bakım programı olduğunu görürsünüz.
Bu program ile ilgili geniş bilgiyi aşağıdaki linklerden alabilirsiniz.
http://www.inndir.com/program.php?id=16523
Bu programın son sürümü TuneUp Utilities 2007 v6.0.2200 full olarak indirebileceğiniz link,
http://rapidshare.com/files/28545169/TUU2007v602200.rar
Password: tom91@warezbb
* Windows acılısıyla birlikte otomatik başlayan hizmetlerin tesbiti ve bu konuda önerilerim:
Otomatik baslaması gerekenler
Ag Baglantıları (Internet baglantınız varsa)
Ag Konumu Tanıma (Internet baglantınız varsa)
Antivirus Programı (Otomatik Update icin)
Arka Plan Akıllı Aktarım Hizmeti (Windows Update için)
COM+ Olay Sistemi (Oturum Acma ve Kapatma icin)
DHCP İstemcisi (Ag Yapılandırması icin)
DNS İstemcisi (DNS adlarının cozumlenmesi için)
Gorev Zamanlayıcı (Mutlaka calısmalı)
Guvenlik Merkezi (Sistem Guvenlik Ayarları için)
IPSEC Hizmetleri (IP Guvenlik Surucusunu baslatır)
Kabuk Donanım Algılaması (Donanımların algılanması için)
Korumalı Depolama (Yetkilendirme için)
Mantıksal Disk Yoneticisi (Suruculer için)
Olay Gunlugu (Mutlaka calısmalı)
Otomatik Guncellestirmeler (Guvenliginiz için)
Sistem Geri Yukleme (Acil durumlar için)
Sistem Olay Bildirimi (COM+ Olay Sistemi için)
SSDP Bulma Hizmeti (Tak ve Calıstır Aygıtları için)
Sifreleme Hizmetleri (Sertifikalar için)
Tak ve Kullan (Mutlaka calısmalı)
Telefon (MSN Messenger vs. icin)
Uygulama Katmanı Ag Geciti Hizmeti (Internet Baglantısı ve Guvenlik Duvarı icin)
Uzaktan Erisim Baglantı Yoneticisi (Ag Baglantısı icin)
Uzaktan Yordam Cagrısı (RPC) (Mutlaka calısmalı)
Windows Guvenlik Duvarı/Internet Baglantı Paylasımı (Mutlaka calısmalı)
Windows Ses (Ses Aygıtları icin)
Windows Yonetim Yardımcıları (Mutlaka calısmalı)
Bunun dısındaki programların baslangıc ayarını, PC nizdeki yuklu programlara gore sizin secmeniz gerekir. Mesela PC nize baglı bir yazıcı veya fax varsa bunların baslangıc ayarlarını otomatik yapabilirsiniz. Burada onemli olan devre dısı bıraktıgınız bir hizmet sonrasında PC nizin durumunu, calısan programların sorun yaratıp yaratmadıgını inceler ve kararınızı ona gore verebilirsiniz. İstediginiz taktirde devre dısı bıraktıgınız hizmeti tekrar elle veya otomatik hale getirebilirsiniz. Tabi bu denemeleri her defasında bir hizmet icin yaparsanız takip etmeniz kolay olur.
Bu ayarlamaları “Baslat/Calıstır/Services.msc” icinden yapacaksınız. Tabi bu ayarlamaları yaparken cok dikkatli olmalısınız. Bilmeden yanlıs bir hareketiniz cok buyuk sorunlara yol acabilir. Bir hizmetin ustune fare ile sag tıkladıgınızda “ozellikler” sekmesini secerek tam ortada “Baslangıc turu” gordugunuz kısımdan otomatik, elle veya devre dısı ayarlarını yapabilirsiniz. Baslangıc turu kısmının tam ustunde de “Calıstırılabilir dosyanın yolu” kısmını goreceksiniz. Bu yolun tam sonunda calısan hizmetin exe uzantılı dosyasını gorebilirsiniz. Eger bu hizmeti otomatik baslayacak sekilde ayarlamıssanız exe dosyasıda Gorev Yoneticisinde işlemler kısmında gozukecektir. Bunun bilmenin size faydası su olabilir:
Otomatik baslamasını istemediginiz bir hizmet varsa (görev yöneticisinde ne oldugunu bilmediginiz ve cok CPU harcayan bir exe dosyası fark ettiginizde), bu hizmeti “Services.msc” den elle veya devre dısı bırakabilirsiniz.
Ayrıca Msconfig içindeki Baslangıc sekmesine girerek Windows acılısı ile birlikte otomatik baslayan programları gorebilirsiniz. Bu programların exe uzantıları “Gorev Yoneticisi” nde gorunur. Normalde bir programın kendi icinden baslangıc ayarı yapılıyor. Fakat bazen bu konuda sorunlar yasayabilirsiniz. Uninstall yaptıgınız bir program veya PC nize girmis bir virus, siz onu kaldırsanızda her PC actıgınızda geri gelir. Bu durumlarda “baslat/calıstır/msconfig” icindeki “baslangıc” sekmesinde bu istemediginiz programın kutusundaki isareti kaldırmalısınız. Sonrada PC nizden bu programın artık dosyalarını aratıp silebilirsiniz.
Bunların dısında kayıt defterinden, yani “baslat/calıstır/regedit” icinden;
- Unistall yaptıgınız ve daha sonra kullanmayı dusunmediginiz programların kayıtlarını,
- Virus icerikli dosyaların kayıtlarını
- Ve onceden kalmıs gereksiz kayıtları
temizlemelisiniz. Fakat Kayıt Defteri temizligini sadece bu isten anlayanların yapmasını oneririm. Aksi taktirde cok onemli sorunlar yasayabilirsiniz. Hatta PC niz çökebilir.
Butun dediklerimi uyguladıktan sonra PC nize BOOTVIS programını yukleyin ve calıstırın. Bu program PC nizin acılıs ve kapanıs ayarlarını optimize edecektir. Bu sayede acılıs ve kapanıs sureleri azaltacak ve beklemelerden kurtulacaksınız.
Programın nasıl calıstırılacagı asagıda belirtilmistir:
1-İlk Açılma Hızının Tespiti:
Programı açtığınızda üstte bulunan sekmelerden trace' e tıklayın. Açılan menüde " next boot + driver delays" seçeneğine basın, karşınıza çıkan pencerede OK butonuna bastığınız zaman bilgisayar yeniden başlayacak. Bilgisayar açılır açılmaz program otomatik çalışacak ve bilgisayarınızı o andaki performansı ve ne kadar sürede açıldığını ve kapandığını gösteren bir şema çıkacak. Bu şemada uzun ve ucunda kare olan bir çubuk göreceksiniz o çubuk nerdeyse o sizin sürenizdir. Mesela çubuk 40'ın üstünde ise PC nizin açılması 40 sn sürmüş demektir. (Sistem analizi biraz zaman alabilir).
2-Performansı arttırma:
Bu sonuçları aldıktan sonra şimdi sıra bilgisayarınızın performansını yükseltmede, bunun içinde yine aynı sayfayı kapatmadan trace' e ve açılan menüde "optimize system" yazan yere tıklıyoruz.
Bu işlemden sonra bilgisayarınız yeniden açılıp kapanacak fakat bu sefer açıldığında ayarları optimize edeceği için açılma süresi uzayacaktır.
Bu işlem bilgisayarda yüklü dosya boyutuna göre 10 dk ile 100 dk arası zaman alabilir. Fakat ekrandaki pencere kapanana kadar kesinlikle görevi sonlandırma yapmayın.
İşlem bittiği zaman ilk işlemi tekrarlarsanız bilgisayarın açılma süresinin kısaldığını göreceksiniz.
Programı asagıdaki linkten indirebilirsiniz:
http://www.softpedia.com/get/Tweak/System-Tweak/BootVis.shtml