Linux hakkında merak ettiğiniz herşeyi burada yazarak sizlere yardımcı olacağız. Buradan sizlere Linux öğretmeyi hedefliyoruz. Bu başlık altından basit komutların açıklamalarından ve Linux kurulumlarından başlayarak usta bir linux kullanıcısı olabilirsiniz.. Takip edin! 
Linux Nedir?
Linux, Linus Torvalds adında Finlandiya'lı bir bilgisayar mühendisinin öncelikle kendi bilgisayarında kullanmak için başlattığı bir çalışma ile meydana gelmiştir. 1991 yılında çekirdeği oluşturmaya başlayan Torvalds daha sonra internet yolu ile yazmış olduğu kodları tüm dünyaya açar ve bir çok farklı programcı tarafından desteklenerek Linux inanılmaz bir hızla ivme kazanır.
Hızlı bir sürecin sonunda Linus'un geliştirdiği çekirdek, GNU hareketinin bir meyvesi ve aynı zamanda taşıyıcısı haline gelmiştir. GNU için yazılmış özgür yazılımlar çok kısa süre içerisinde Linux çekirdeği ile uyumlu çalışabilecek hale getirilmiş ve ortaya güçlü, esnek ve açık kaynak kodlu bir işletim sistemi çıkmıştır.
GNU/Linux olarak anılması gereken işletim sistemi zaman içerisinde telaffuz kolaylıklarından ötürü Linux olarak anılmaya başlanmıştır.
Özgür yazılım ve Açık Kaynak Kodlu yazılım nedir?
"Bilim ancak kollektif olarak gelişir ve bilgi paylaşılmalıdır" diyen Richard M. Stallman'ın öncülüğünü gerçekleştirdiği GNU'nun ne anlama geldiğini açıklayarak başlayalım ve Stallman'ın söylediği ve kimsenin hayır diyemeyeceği bu söz ile 1984 yılında başlayan GNU hareketinin arasında nasıl bir bağ olduğundan bahsedelim.
GNU'nun açılımı, 'GNU is Not Unix'tir. 'GNU, Unix değildir' anlamına gelmektedir. Richard M. Stallman, 1970'li yıllarda MIT (Massachusetts Institute of Technology)'nin Yapay Zeka laboratuvarlarında serbest yazılımı bir yaşam şekli olarak benimsemiş bir grupla beraber 1980'li yılların başına kadar yazılım geliştirici olarak çalışmıştır. Stallman kapalı kaynak kod karşıtı bir yaklaşım sergileyerek bir akımın öncüsü olmuştur. İşte bu felsefe ile başlattığı çalışmaya GNU adını vermiştir. Yazılan özgür yazılımların bir şemsiye altında toplanması için 1985 yılında yine Stallman tarafından FSF (Free Software Foundation) kuruldu ve GNU yazılımları korumak üzere GPL (General Public Licence) adı verilen yazılım lisansı duyuruldu. GPL lisansı ile lisanslanan özgür yazılımların amaçları özgürlüklerini korumaktan başka bir şey değildir
Genel Amaçlı Komutlar
help
Kabuk komutlarının listesini gösterir. Bu komutların herbiri için help komut_ismi komutu ile yardım alabilirsiniz.
komut_ismi --help
Söz konusu komut ile ilgili yardım iletisi basar (varsa).
man başlık
Sistemdeki kılavuz (man) dosyaları. Bir komut hakkında olabildiği gibi bir dosya ya da bir işlev hakkında da olabilir.
apropos başlık
söz konusu başlıkla ilgisi olan komutların listesi.
ls
O an bulunulan dizinin içeriğini listeler.
ls -al | more
O an bulunulan dizindeki bütün dosyaları gösterir (. ile başlayan gizli dosyaları da) Komut burada more komutuna yönlendirilmiştir, bu sayede çıktının bir ekrandan fazla olması durumunda bir ekranlık çıktıdan sonra devamını göstermek için bir tuşa basmanız gerekir.
cd dizin
dizin dizinine geçilir; dizin verilmezse ev dizinine geçilir.
cp kaynak hedef
Bir yerdeki dosya ya da dizinleri başka bir yere kopyalamak içindir. Unix'lerde genelde bu tür komutlarda her zaman kaynak önce hedef sonra yazılır.
mcopy kaynak hedef
DOS'tan Unix'e ya da tersine (disketi bağlamanız şart değil) bir dosyayı başka bir yere kopyalar. Aynı mantıkta çalışan mdir, mcd, mren, mmove, mdel, mmd, mrd, mformat gibi komutlar da vardır.
ln hedef [isim]
Sözkonusu hedef e sabit bağ oluşturur. Sözkonusu dosyalar iki yerde de var gibi gözükür, herhangibir değişiklik diğerini de etkiler, biri silindiğinde diğeri kalır. Sabit bağların kısıtlamaları, bağ dosyası ile asıl dosyanın aynı dosya sistemi içinde olması gerekliliği ve dizinlerle özel dosyalara sabit bağ verilememesidir.
ln -s hedef [isim]
hedef 'e bir sembolik bağ dosyası (isim verilmezse hedef ile aynı isimde) oluşturur. Sembolik bağda hedef 'in nerede bulunacağının bilgisi vardır. Sembolik bağlar dizinler için de kullanılabilir. Tek sorunu hedef silindiğinde bağ bozulmuş olur.
rm dosya ...
Verilen dosya ları siler. Sileceğiniz dosyanın sahibi olmanız gerekir.
mkdir dizin
dizin dizinini oluşturur.
rmdir dizin ...
Belirtilen dizin 'ler boşsa silinir.
rm -r dosya ...
Dosya ve dizinleri ve dizinlerin içindeki dizinleri ardarda siler. Root olarak kullanırken dikkat edin, çünkü herşeyi silebilirsiniz!.
cat dosya | more
Bir dosyayı sayfa sayfa görüntülemek için kullanılır.
less dosya
Önceki komuta eşdeğerdir, biraz daha fazla özellikleri vardır
vim dosya
Bir metin dosyasını düzenlemek için kullanılır. Aynı türden nano, joe, mcedit gibi metin düzenleyicileri de kullanabilirsiniz, ancak vim ile UTF-8 kodlu metinleri de düzenleyebilirsiniz. Diğerleri bunu yapamaz.
find / -name "dosya"
dosya adlı dosyayı en üst dizinden itibaren aramaya başlar. Dosya ismi, * ve ? gibi arama karakterleri de içerebilir. Örneğin benim sistemimde "fazlames*" dizgesi ile fazlamesai.net.txt ve fazlamesai.org.txt dosyaları bulunuyor.
locate dosyaismi
find gibidir, fakat düzenli olarak oluşturulan bir veritabanına bağlıdır, sistemdeki son değişikliklerden haberi olmayabilir.
touch dosya
dosya isimli dosyanın tarih bilgilerini deşiştirir. Eğer bu dosya yoksa sıfır bayt uzunluğunda oluşturur.
xinit
Pencere yöneticisi olmayan bir X oturumu açar.
startx
Pencere yöneticili bir X oturumu açar. DOS'daki win komutu gibidir.
startx -- :1
1 numaralı ekranda X oturumu açar, ilk ekran 0 dır ve komut için öntanımlıdır. Ekranlar arasında <Ctrl><Alt><F7-F8 ...> ile geçiş yapabilirsiniz.
xterm
Basit bir X uçbirimi açar. Daha hafif sürümleri (rxvt, aterm, eterm gibi) bulunur ve tercih edilir.
shutdown -h now
Sistemi durdurur. ATX sistemlerde ayrıca makinayı kapatır.
halt
shutdown -h now ile aynıdır. Sistemi durdurur.
reboot
shutdown -r now ile aynıdır. Sistemi yeniden başlatır.
Geçen gün dizüstü bilgisayarıma Suse 10.0 linux kurdum. Gnome masaüstünü yükledim. Normalde çok hızlı çalışmasını beklediğim sistem çok yavaş çalıştı. 20 yıllık PC kullanıcısıyım. Donanım bilgim ileri seviyede. Sorunun HD erişiminden kaynaklandığını hissettim. Konuyla ilgili interneti araştırdım. Bir yerlerde, bir dosyadaki IDE ile ilgili değerleri değiştirmemin erişim sürelerini arttıracağından falan bahsediyordu. Ama cesaret edemedim. Sorunum şu. Windows sistemlerde donanım yapılandırırken düşünmek gibi bir sorunum yok. Ancak Linux'ta, bu işi yapmayı bilmiyorum. Çünkü kavramlar değişik. Tanımlamalar değişik. Bir dosyadaki bir değeri değiştirmek kolay. Ama bunun üretebileceği sonuçlara dair en ufak bir fikrim dahi olmadığı için, tüm cesaretim kırılıyor. Ama, bir gün Linux'u yetkin bir şekilde kullanmak en büyük hayalim.
Donanımınızdan hiç bahsetmemişsiniz. Tam olarak hd sorunu oloduğunu nasıl tespit ettiğinizden de bahsetmemişsiniz. Bunları ayrıntılı olarak yazabilirseniz size yardımcı olmaya çalışacağım. Bunun yanında harddisk yapılandırmalarını otomatik ve sorunsuz olarak yapabilen Chip Os'u kurup denemenizi tavsiye ediyorum.
İlginiz için teşekkür ederim. Dizüstümün modeli Compaq Armada E500 P-III 700 MHz. 128 Mb RAM, 12 Gb HDD. YAST'ın tüm avantajlarına rağmen ADSL internet bağlantısını yapılandıramadım. Bu iş körlemeye yapılacak bir iş değil. Ya bu işi bilen biri takır takır sistemi kuracak, ya da adam gibi bir kitap bulup enine boyuna öğrenmek lazım. Ona da zaman yok. Sistem yapılandırmayı beceremeyince, tekrar windows 2000 kurdum. Şu an makine iyi çalışıyor.
Sanırım bu windows genlerimize işlemiş. Kurtulmak mümkün değil :) Hem küfrediyoruz hem de vazgeçemiyoruz :)
Bir Windows Kullanıcısı isen bence Chip Os u denemelisin... Alışkanlıklarını değiştirmeden seni Linux'e adapte edecektir. Birde bahsettiğin adsl ve hdd sorunlarını bu dağıtımda yaşamazsın... özellikle dizüstü bilgisayar kullanıcısı isen hiç sorun yaşayacağını sanmıyorum. Dene ;)
biz bu linuxları kodsuz kullanamayacakmıyız?
Ayrıca Chip OS u hard diskimize rahat bir şekilde kjullanabilir miyiz?
kursak ne kadar sabit disk alanı gerekir?
sistem (asus p4v 533 mx anakart herşey on board 14 inç standart monitor
Windows`u silmeden Chip OS`u aynı PC`ye kurmak istiyorsan Linux için 20GB harddisk ayırman öneriliyor..
Ancak işletim sistemi 7.5 GB kullanıyormuş..
Chip Os'u dilediğin gibi kullanabilirsin tosbaa_8844 CU_GS7 nin dediği gibi minimum olarak 7.5 gb alana ihtiyaç var. Tabii sen daha fazla bir yer ayırsan daha iyi olur. Windows'u silmeden kurabilmek için ise kurulum seçeneklerinden 6. seçenek olan ileri kurulumu seçmelisin. Burada iş biraz meşakkatli ama yinede çok karışık değil adımları okuyarak takip edersen kolayca disk alanlarını yapılandırıp windows'u kaldırmadan Chip Os'u kullanabilirsin.
hala denemedim ama bu Chip OS chipin bir işletim sistemi olsun diye yapılmış yoksa gerçekten iddaalımı?
Chip Os Armador Bilişim A.Ş. tarafından Chip için özelleştirilmiş bir dağıtım... Chip dergisinden önce bazı donanım üretici firmalar ile dağıtımı yapılan bir Mandriva tabanlı Linux dağıtımı. Armador OS 2006 olarak dağıtımda bulunan bu işletim sistemi son kullanıcıların alışkanlıkları göz önüne alınarak üç kararlı sürümden sonra meydana gelmiş bir dağıtım ve bahsettiğiniz gibi gerçekten iddialı...
Chip dergisi Nisan ayında verilen DVD'yi kurulum diski olarak kullanabilecek miyiz? Kurulumla ilgili dergide birşey göremedim.
Dergide VMWare altında kurulumu anlatıyor. Dilerseniz kullandığınız işletim sistemini değiştirmeden ileri kurulum seçenekleri ile diskinizi yapılandırıp kurulum yapabilirsiniz, yada VMWare Workstation ile örneğin Windows içinde Chip Os'u kurup deneyebilirsiniz.
Arkadaslar Benim sistem Intel(R) Pentium(R)4 3.0 GHz 800MHz 1GB Ram 80GB HDD 256 mb Ekran kartı
Bana nasıl bi linux önerirsiniz ve nasıl kurabilirim
Daha önce hiç Linux kullanmamışsan Chip OS tavsiye edebilirim. Arayüzü MS Windows Xp ye benziyor. İncelemek istersen http://www.armadorbilisim.com/images/dokumanlar/Hosgeldiniz.swf adresinden bakabilirsin.
Bu Chip OS Güveniligi nasıl ve windows a kurdugum bütün programları bunada kurabilirmiyaim uyum saglarmı?? Ve söle bisi duydum Linux e virüs etki etmiomus ve Antivirüs programı kullanılmıomus dogrumu??*
Drivers windows ta oldugu gibimi kuruluo
Chip OS oldukça güvenli diyebilirim. Sonuçta Linux tabanlı tüm işletim sistemleri güvenlidir. Bunu söylebilmemin nedeni şu Linux tarihinde Linux programcılarının deneme amaçlı yazdıkları virüsler dahil 60 adet virüs bulunmaktadır. Chip OS kurulduğunda arka planda çalışan ayrıca bir antivirüs yazılımı bulunmaktadır. Virüslerin Linux a etki edememesinin nedeni ise Linux' un açık kaynak kodlu olmasından kaynaklanıyor işletim sisteminin kaynak kodları açık olmasından dolayı yazılan herhangi bir virüs hemen görülebiliyor ve işleyişi hemen durdurulabiliyor. Driver MS Windows'tan biraz daha farklı olarak kuruluyor... Herhangi bir Linux tabanlı işletim sistemi kurduktan sonra bunu bu forumdan size anlatırım ama öncelikle bir Linux işletim sistemi kurmanız gerekmekte...
O zaman ilk basta sunu yapalım Simdilik basangıc icin windows un üzerine kuruyum.
Windows un üzerine kurman icin ne gibi ayarlar yapmalıyım.İzlemem gereken adımları maddeler halinde yazabilirmisiniz. YARDIMLARIN ICIN TESEKKÜR EDERIM
Birde bu kurulum bigsayarı kasarmı??
Hangi dağıtımı kuracaksın?
Eğer Chip OS kuracaksan kurulum dvd sini bilgisayarına tak. Kurulum seçeneklerinden 6. seçenek olan ileri kurulumu tıkla... Diskinin boş kısmına bir adet 1000MB swap, bir adet 10000MB ext3 / (kök)ve 10000MB ext3 /home bölümleri oluşturduktan sonra "done" yazan ikona tıkla ... Kurulum başlayacaktır... ve böylelikle MS Windows'un da silinmemiş olacak... yinede yedeklerini bir yere al hata yaşama riski için... Chip OS elinde yoksa imzamdaki adresten bizimle irtibata geç sana yardımcı olurum. KİB ;)