Forumda sıkça sorulan bir soru var:
Vista'm yavaş çalışıyor nasıl hızlandırabilirim?
- Bu konuda görüyorum ki çoğu zaman kulaktan dolma önerilerle veya programlar önererek cevap veriliyor.Fakat bir süre önce ben bu konuyu ciddi anlamda ele almaya ve gerçekten konunun uzmanı olan kişilerin görüşlerini aramaya başladım.Uzun bir araştırma ve tercüme sürecinden sonra bulduklarımı burada sizinle paylaşıyorum.Burada ki bütün öneriler ciddi vista platformlarından alınıp tercüme edildi ve tarafımdan denendi.
- Bütün ayarların özellikle hiçbir program veya download içermemesine özen gösterdim.(Bir kaç çok bilinen ve güvenilir program dışında)
- Listeyi inceleyince bazı ayarların sistem konfigürayonuna bağlı olarak farklı etkiler gösterebileceğini göreceksiniz.Bu yüzden denedikten sonra verim alamadığnız ayarları geri getirebilmeniz için her ayarın varsayılan ayarlara nasıl geri getirileceğini de gösterdim.
SON OLARAK:Bu liste size Vista'nızı nasıl daha atak ve daha hızlı bir hale getirebileceğinize dair öneriler getirmektedir.
Bilgisayar kullanmaya bu gün başlayandan ileri düzey kullanıcılara kadar herkese hitap etmesi açısından en basit konular bile anlatılmıştır.Bu bir paket değildir.İstediğinizi uygulayabilir,istediğinizi deneyip geri dönebilirsiniz.
ÖNCELİKLE SİSTEMİNİZİN HIZINI ÖLÇÜN
Yaptığınız değişikliklerin sisteminize olan etkisini göz kararı ölçmeniz çoğu zaman sizi yanıltacaktır.Ayrıca sisteminizin şu andaki hızını bilmenizde size doğru bir karşılaştırma olanağı verecektir. Buyrun başlayalım
1- BİLGİSAYARLA BERABER GELEN GEREKSİZ PROGRAMLARI SİLİN.
Bir çok bilgisayar ilk alındığında içinde pek çok gereksiz programlar veya gerekli programların deneme sürümüyle gelir.Bunları kaldırmak hem bilgisayarınızı rahatlatacak hem de performansını arttıracaktır.Vistada program nasıl kaldırılır?
2- "BIOS" UNUZU GÜNCELLEYİN.
Güncel bir bios ve sürücüler her zaman daha az hata ve daha hızlı bir bilgisayar demektir.Her güncel sürücü bir hatayı düzeltir ve ilişkili olduğu aracın daha hızlı ve daha uyumlu çalışmasını sağlar.Bu yüzden sürücülerinizin güncel olup olmadığını üreticilerin sitelerinden düzenli olarak kontrol edin.
3-DAHA FAZLA "RAM" EDİNİN.
Yapacağınız her "ram" yükseltmesi size mutlaka bir performans artışı sağlayacaktır.Ram fiyatları bu kadar düşmüşken binlerce lira verdiğiniz bir bilgisayardan 50 dolarlık ram i esirgemeyin.Günümüz koşullarında 1.5 GB lık programlar 15 GB lık oyunlarla uğraşırken 1 GB ram in yeterli olmayacağı aşikardır.En azından 2 GB ram edinin ve bunun "Dual Kit" çalışıyor olmasına dikkat edin.
4-"SP1" VE "SP2" Yİ MUTLAKA KURUN.
Zaten otomatik güncellemeleriniz açıksa ve internet bağlantınız varsa bilgisayarınıza servis paketleri sessiz sedasız kurulmuştur.Fakat bir nedenden dolayı kurulu değilse mutlaka kurun.Çok şeyin değiştiğini farkedeceksiniz.
5-ŞEFFAFLIĞI DEVRE DIŞI BIRAKIN.
Vista'nın pencereleri şeffaf gösterme özelliği iyidir hoştur ama sistem kaynaklarını da çokça sömürür.Zaten sistem kaynaklarınız kısıtlıysa bu özelliği devre dışı bırakmak sisteminizi önemli ölçüde hızlandıracaktır. Şeffaflığı nasıl devre dışı bırakırım?
6-GÖRSEL EFEKTLERİ OPTİMİZE EDİN.
Görsel efektlerin bazıları çok kullanışlı olmadıkları ve sistem kaynaklarını sömürdükleri halde Vista'da devrededir.Öylesine ki bazılarını kapatsanız dahi farketmezsiniz.Ama onlar arkada sisteminizi sömürmeye devam ederler. Görsel efektleri nasıl yönetirim?
7-VİSTA'NIN HARDDİSK E ERİŞİM HIZINI ARTTIRIN.
Yapacağınız küçük bir ayarla hard diskinizin okuma ve yazma hızını arttırabilirsiniz.Uyarıları okumayı ihmal etmeyin. Harddiskimi nasıl hızlandırırım?
8-DİZİN OLUŞTURMAYI DEVRE DIŞI BIRAKIN.
"Windows Vista" bilgisayarınızın içindeki her dosyayı takip eder ve yerini arşivler.Normalde bu çok yararlı bir özelliktir tabii sistem kaynaklarından çalmasaydı!
Eğer arama özelliğini çok sık kullanmıyorsanız bu özelliği kapatın.Kapattığınızda yine arama yapabileceksiniz fakat daha yavaş olacak.
Dizin oluşturmayı nasıl devre dışı bırakırım?
9-GEREKSİZ BAŞLANGIÇ PROGRAMLARININI KAPATIN.
Tamam bazı programların Vista ile başlaması güzel ama bazılarıda gereksiz.Çoğu program kurulumda kendini başlangıç programlarına eklemeye çalışır, kuran kişinin ingilizcesi yetersiz ise bunu başarır da!
Oysa başlangıç programlarına eklenen her program bilgisayarın açılış süresini biraz daha uzatır.Unutmayın başlangıçta başlamasını engellediğiniz her programı sonradan eğer ihtiyaç duyarsanız manuel olarak başlatabilirsiniz.
Bunun için Denetim Masası/Başlangıç Programlarını Değiştir yolunu kullanabilirsiniz.
10-KULLANILMAYAN SERVİSLERİ KAPATIN.
Vista'da varsayılan olarak etkin gelen pek çok servis aslında hiçbir zaman kullanmayacağınız servislerdir.Ama siz kullanmasanızda onlar sistem kaynaklarını tüketmeye devam ederler.Bu yüzden hangi servisin çalışacağına Vista değil siz karar verin. Buyrun...
11-VİSTA'NIN TCP/IP AUTO TUNNİNG ÖZELLİĞİNİ AYARLAYIN.
Bu ayarları sadece ciddi bir ağ sorununuz varsa uygulayın ve uyarıları dikkatle okuyun.Ama korkacak bir şeyde yok her ayarı geri kolayca alabilirsiniz. Buyrun
12-UZAKTAN DEĞİŞİKLİKLERİ SIKIŞTIRMA [(RDC) "REMOTE DİFFERENTİAL COMPRESSİON"] DEVRE DIŞI BIRAKIN VE WİNDOWS ÖZELLİKLERİNİ YÖNETİN.
"Remote Differential Compression" yani "Uzaktan Değişiklikleri Sıkıştırma" dosyalarınızı bir yerden başka bir yere taşıdığınızda veya internetten dosya indirdiğinizde Vista dosyayı transfer ederken aynı zamanda kontrol eder. Kontrol etmesinin neticesinde harddiskinize biraz daha yük bineceğinden bu işlem yavaş sistemlerde sorun çıkartabilir. Devam etmek için tıklayın
13-OTOMATİK DİSK BİRLEŞTİRMEYİ KAPATIN.
Neden?
14-KAYIT DEFTERİNİ BİRLEŞTİRİN.
Aynı sabit diskiniz gibi kayıt defterinizde zamanla parçalanır ve ilk kurulduğunda ki kompakt yapısı bozulur.Bunun için düzenli aralıklarla kayıt defterinizi birleştirmeniz bilgisayarınızın hızının artmasına yardımcı olacaktır.
Devamı için tıklayın
15- SİSTEM YEDEĞİ ALMAYI İPTAL EDİN.
Vista düzenli olarak her program kurduğunuzda,kaldırdığınızda ve güncelleme yüklediğinizde bir sistem geri yükleme noktası oluşturur.Bu aslında yaralı bir özelliktir. Amaa...
16-"KENAR ÇUBUĞU" NU KAPATIN.
"Kenar çubuğu" oldukça kullanışlı ve görsel açıdan güzel olsada açılışı inanılmaz yavaşlatır.
Eğer kapatmak isterseniz bu şekilde kapatabilirsiniz
17-PENCERELERİN AÇILMA HIZINI ARTTIRIN.
Nasılmı? Buyrun...
18-"READYBOOST" ÖZELLİĞİNİ KULLANIN.
Eğer sisteminizin "ram"i yeterli gelmiyorsa ve hızlı bir flash bellek veya sd kartınız varsa bunu Vista'nın "Readyboost" özelliği sayesinde ram gibi kullanabilirsiniz.Yuvasına takıp "Sistemimi Hızlandır" demeniz yeterli olacaktır.
19-DİSKİNİZİ TEMİZLEYİN.
Sabit diskinizdeki zamanla çöp dosyalar birikir. Programlar çalışırken geçici dosyalar oluştururlar ve bunlarla işleri bittiğinde bazen bunlar silinmez. Zamanla bu dosyalar sabit diskte hatırı sayılır yer kaplamaya başlarlar.
Bunlardan kurtulmak için tıklayın
20-BİLGİSAYARINIZIN AÇILMA ZAMANINI HIZLANDIRIN
Burada Vista yı nasıl daha hızlı açabileceğinizi göstereceğim.İstediğiniz ve size kolay gelen adımları uygulayabilir istediğinizi atlayabilirsiniz.Bu tamamen sizin keyfinize kalmış. Buyrun
21-BİLGİSAYARINIZIN KAPANMA ZAMANINI HIZLANDIRIN.
Vista kapanırken her programın kendini kapatmasını bekler.Bu varsayılan olarak "20" sn.dir.Oysa hemen hemen hiçbir program kapanmak için bu süreye ihtiyaç duymaz. Nasıl mı ayarlarsınız?
Buyrun Bu arada uyarıları okumayı ihmal etmeyin.
22- PERFORMANSA İHTİYAÇ DUYDUĞUNUZDA "YÜKSEK PERFORMANS" GÜÇ PLANINI KULLANIN.
23- SEÇTİĞİNİZ İŞLEMLERE YÜKSEK İŞLEMCİ ÖNCELİĞİ ATAYIN.
İstediğiniz bir işleme öncelik verebilir ve daha hızlı sonuçlanmasını sağlayabilirsiniz. Tıklayın
24-DİLEDİĞİNİZ İŞLEMLERE İŞLEMCİ ÇEKİRDEĞİ ATAYIN.
Eğer çok çekirdekli bir işlemciye sahipseniz her çekirdeğe ayrı bir program atayabilirsiniz.Tıklayın
25-BANT GENİŞLİĞİNİ ARTTIRIN.
Vista default olarak internet bağlantınızın %80'ini kullanır.Geriye kalan %20 "Quality of Service" kısaca "QoS" tarafından kullanılır.Bunu nasıl ayarlarım?
26-VİSTANIN İŞEMCİNİZİN TAMPON BELLEĞİNİ OPTİMUM KULLANMASINI SAĞLAYIN.
Vista da işlemci tampon belleğinin büyüklüğü eğer girilmediyse yani kayıt defterinde değeri "0" ise Vista Hardware Abstraction Layer (HAL) (Donanım Ayırma Katmanı) adı verilen bir arayüz ile aygıt sürücülerini kullanarak bunu algılamaya çalışır. Devamı...
27- SAĞ TUŞ MENÜSÜNE "KLASÖRE TAŞI","KLASÖRE KOPYALA" KOMUTU EKLEYİN.
Buyrun "Nasıl Eklenir?"e...
28-"TRANSİENT MULTİMON MENAGER" (TMM)'Yİ KAPATIN.
Not: Açılış hızını iyileştirmede işlenmişti fakat çoğu kullanıcı için gereksiz olduğundan vurgulamayı uygun gördüm.Tıklayın
29-VİSTA'DA "SUPERFETCH" TEKNOLOJİSİ VE AYARLARI.
"Superfetch" Vista2nın kullandığı son derece yararlı bir teknolojidir.Bu teknoloji kullanıcının kullanım alışkanlıklarını kaydederek "Ram"i bu yönde optimize eder.Devamı...
30-ÖNİZLEME ÖZELLİĞİNİ KAPATIN.
Vista varsayılan olarak "Ön İzleme" özelliği aktif olarak gelir.Bu özellik göze hoş görünmekle birlikte sistem kaynaklarından çalan bir işlemdir. Performansı arttırmak için bu özelliği kapatabilirsiniz.
Nasıl kapatılır?
31- TARAYICINIZIN DOSYA TRANSFER HIZINI ARTTIRIN.
Vista'da varsayılan olarak eş zamanlı dosya transfer sayısı iki ile sınırlandırılmıştır.Geçerli HTTP ayarları 2 dosya transfer ederken birini de standby durumunda tutarak çalışırlar.Devamı...
32-AÇILIŞTA BÜTÜN ÇEKİRDEKLERİNİZİ KULLANIN.
Vista varsayılan olarak tek çekirdekle açılmaya ayarlanmıştır.Eğer çok çekirdekli bir işlemciniz varsa(Örn.Intel Core Duo or Quad CPU) açılışta niye hepsini kullanmayasınız ki? Uygulayın ve farkı görün!
33-VİSTA'NIN AÇILIŞTA "BOOT" DOSYALARINI BİRLEŞTİRMESİNE İZİN VERMEYİN.
Vista varsayılan olarak her açılışta ve tekrar başlatmada boot dosyalarını birleştirir(Defrag). Bu gerekli bir işlem olmasına rağmen her açılışta yapılması takdir edersiniz ki açılış zamanını uzatmaktan öte bir işe yaramaz.Bu eğitim de bunu nasıl devre dışı bırakabileceğinizi tekrar nasıl devreye alabileceğinizi ve bunu manuel olarak bilgisayarı kapatmaya gerek kalmadan nasıl yapabileceğinizi göreceksiniz. Buyrun...
34-VİSTANIN KAPANIRKEN SANAL BELLEK DOSYALARINI SİLMESİNİ ENGELLEYİN.
35- SANAL BELLEĞİ BAŞKA BİR SABİT DİSKTE OLUŞTURUN.
Bilgisayarınızın belleği (Ram) bilgisayarda yürütülen operasyonlar için kimi zaman yetersiz kalır. Böyle zamanlarda Vista sabit disk üzerinde yarattığı bir sanal belleği kullanır. "Ram"le bu sanal bellek arasında sürekli bir veri alışverişi olur. Bu sanal belleğin adresi şudur: C:\pagefile.sys. Vista'nın performansını arttırmak için bu sanal belleği ikinci bir sabit diskte oluşturabilirsiniz. Uyarıları dikkatle okumayı unutmayın. Tıklayın
36-"ÖNGÖRÜNÜM"LERİN GECİKME ZAMANINI AYARLAYIN.
Fareyi bir objenin üzerine götürdüğünüzde açıklamasının veya önizlenmesinin hızını arttırabilirsiniz.
Nasıl mı?
SONUÇ OLARAK;
- Windows Vista'nın piyasaya sürülmesinin üzerinden seneler geçtikten sonra artık hakkında bilinmeyen çok şey kalmamıştır.Yukarıda verilen önerilerin hepsi bu zaman içerisinde binlerce kullanıcı tarafından uygulanmış verimi ve sistem kararlılığına ters etki yapmadığı kanıtlanmıştır.
- Bunların dışında yapabileceğiniz tek şey daha yüksek konfigürasyona sahip yeni bir bilgisayar almaktır.
- Bu sebeble herhangi bir yerde bunların dışında sunulan önerilere itibar etmeyiniz.Ya kulaktan dolmadır yada sistem kararlılığınızı ciddi bir şekilde tehlikeye atma riski taşıyorlardır.
yeni bir tane hazırladım bu seferkinde sorun çözümleri,kullanışlı eklemeler,daha kolay kullanım sağlayan özellikler olacak.İnanın bazıları çok hoşuma gitti sizinde hoşunuza gideceğine eminim.Fakat 100 civarı eğitim var içerisinde bunları tek tek denemem stabil olduklarını görmem gerektiği için bekletiyorum yakında sizinle paylaşacağım 